Słownik terminów stosowanych w szkółkarstwie

Drzewa liściaste

Drzewa, których liście nigdy nie ma­ją kształtu igieł lub łusek, lecz sto­sunkowo szerokich blaszek

Drzewo iglaste

Drzewo o liściach igłowatych, jak np. sosna lub jodła

Dwupienne (rośliny)

Gatunki, których jednopłciowe męskie i żeńskie kwiaty występują za­wsze na oddzielnych roślinach  mę­skich lub żeńskich

Endemiczny

Gatunek występujący tylko na określonym obszarze

Gatunki bliźniacze

Populacje podobne lub identyczne pod względem morfologicznym ale izolowane rozrodczo

Grono

Kwiatostan lub owocostan, w któ­rym po bokach nie rozgałęzionej osi stoją pojedynczo na szypułkach kwiaty (później owoce)

Jabłkowaty owoc

Owoc pojedynczy, pozorny, którego miąższ utworzony jest z mięsistej lub skórzastej owocni, wytworzonej ze zgrubiałej szypułki i dna kwiatowego, nasiona otoczone są skórzastą lub lekko zdrewniałą tkanką

Jagoda

Owoc pojedynczy, o mięsistym, zwykle soczystym miąższu i luźno umieszczonych w nim nasionach, pokrytych cienką łupiną

Jednopienne (rośliny)

Gatunki, których jednopłciowe kwia­ty męskie i żeńskie rozwijają się osobno na tej samej roślinie

Jednopłciowe (kwiaty)

Kwiaty, które składają się albo tylko z pręcików (kwiaty męskie), albo owocolistków (kwiaty żeńskie)

Liść pierzasty

Liść złożony, z którego osi głównej odchodzą na boki odrębne (bo opa­dające osobno) liście częściowe zwane listkami lub pierzastymi od­cinkami liściowymi

Matecznik

Miejsce hodowli roślin które są wyjściowe dla produkcji szkółkarskiej - pobiera się części tych roślin lub ich nasiona

Mieszaniec (hybryda, bastard)

Osobnik powstały w wynik krzyżo­wania dwóch różnych gatunków

Miodniki

Tkanka wydzielająca nektar, znajdu­jąca się wewnątrz kwiatu, przeważ­nie w najgłębiej położonym wnętrzu korony. Niektóre kwiaty męskie, jak na przykład akacji, mają miodniki także na zewnątrz kwiatów

Młodzież szkółkarska

Rośliny nie przygotowane jeszcze do sprzedaży które muszą podrosnąć aby osiągnąć określoną wartość handlową -tzw. półprodukt ogrodniczy

Nakrzyżległy (układ liści)

Układ liści naprzeciwległy, w którym każda para ustawiona jest względem  leżącej  poniżej  lub  powyżej: pod kątem 90°

Naprzeciwległy (układ liści)

Liście wyrastają z osi pędu dokładnie  naprzeciw siebie (jak w odbiciu lustrzanym)

Nektar

Wydzielina zawierająca cukry, a często i aminokwasy, którą rośliny produkują dla owadów zapylających ich kwiaty

Obupłciowe (kwiaty)

Kwiaty zawierające organy rozmnażania płciowego: męskie pręciki żeńskie (słupki)

Odmiana hodowlana

Odmiana powstała wskutek udomowienia albo krzyżowań przeprowadzanych przez człowieka

Okrytonasienne (okrytozalążkowe)

Rośliny z 'klasycznymi' kwiatami u których zalążki nasion ukryte są w owocolistkach tworzący słupki

Okwiat

Osłona kwiatu złożona z kielichu i korony

Owoc niepękający

Owoc, który w stadium dojrzałości nie otwiera się samoistnie i którego owocnia rozpuszcza się dopiero podczas kiełkowania

Owoc pękający

Owoc otwierający się samoistnie dla rozsiania nasion

Owoc zbiorowy morwy

Owocostan złożony z wielu drob­nych owoców o soczystym miąższu na jednej szypule

Pestkowiec

Owoc z mięsistą środkową warstwą owocni i jedną lub wieloma pestka­mi zawierającymi nasiona

Pestkowiec pozorny

Pestkowiec ze stwardniałym, często zdrewniałym mezokarpem, otoczo­nym mięsistym egzokarpem

Podwójnie pierzasty

Liść złożony, składający się z pierza-sto ustawionych listków, z których każdy znowu składa się z szeregu listków

Pręciki

Męskie organy rozmnażania płciowego, składające się z nitki i przyczepionych do niej na wierzchołku pylników, w których znajduje się pyłek

Przylistki

Zwykle małe, niepozorne wyrostki błoniaste, niekiedy w kształcie cier­ni, wyrastające u nasady liści właściwych; nieraz odpadają bardzo szybko

Pylnik

Górna część pręcika, gdzie dojrze­wa pyłek

Roślina obupłciowa

Roślina, u której na jednym osobni­ku znajdują się kwiaty obu płci w po­staci kwiatów jednopłciowych albo (oraz) w postaci kwiatów obupłciowych

Sadzonka

Część rośliny oderwana lub inaczej pozyskana z rośliny matecznej, która poddana jest procesowi ukorzeniania

Skrętolegle (ustawienie liści)

Pojedyncze liście wyrastają na łody­dze na zmianę na niejednakowej wysokości, często spiralnie

Skrzydełko

Błoniaste przedłużenie nasion skrzydlaków ułatwiające rozsiewanie ich przez wiatr

Skrzydlak

Owoc pojedynczy, niepękający, opatrzony jednym lub dwoma skrzydełkami

Skrzydlak pozorny

Pojedynczy owoc niepękający z jednostronnie  przedłużoną,  skrzydłowatą zewnętrzna osłoną, do dwu ra­zy dłuższą od samej owocni

Słupek

Żeński organ rozmnażania płciowe­go kwiatu, składający się ze zgru­białej u dołu zalążni, wydłużonej szyjki, na której wierzchołku znajdu­je się znamię przyjmujące pyłek podczas zapłodnienia

Strąk

Owoc rośliny motylkowej, powstały z jednego owocolistka pękającego wzdłuż na 2 klapy z nasionami przyczepionymi w jednym szeregu do szwu

Szyszeczki (brzozy, olchy)

łuskowate niełupki ułożone spiralnie na szypułce i tworzące szyszkowaty twór

Szyszka

Owocostan złożony z osi i gęsto stojących na niej, nakrywających się dachówkowato łusek, zdrewniałych lub skórkowatych, pomiędzy którymi ukryte są owocki lub nasiona

Takson

Kategoria w systematyce roślin opa­trzona naukową nazwą łacińską lub grecką

Torebka nasienna

Owoc pękający złożony z wielu owocolistków

Zalążnia

Zgrubiała dolna część słupka, zawierająca zalążki

Znamię

Spłaszczony organ na wierzchołku słupka, przyjmujący pyłek podczas zapylania

Żołądź

Owoc niepękający, w którym nasienie otoczone jest twardą owocnią, tkwiący w miseczce