Żywopłot z tui

Popularne tuje, a właściwie - żywotniki (Thuja) to rośliny o bardzo szerokim zastosowaniu. Pięknie prezentują się jako samotniki, w grupie z innymi iglakami lub w kompozycjach drzew i krzewów o zróżnicowanym pokroju i barwie. Bardzo chętnie są także sadzone w formie żywopłotu. 

Jak wygląda żywopłot z tui

Żywotniki to rośliny iglaste, zimozielone, ozdobne przez cały rok. Zależnie od odmiany, tuje mogą różnić się wysokością, pokrojem i kolorem igieł. Na żywopłoty najlepiej nadają się żywotniki silnie rosnące, o pokroju kolumnowym lub stożkowym. Posadzone w rzędzie tuje szybko utworzą zwartą i gęstą, całoroczną ścianę zieleni. 

• Wysokość żywopłotu z tui zależy od wybranej odmiany i sposobu cięcia. Z odmian mocno rosnących można w krótkim czasie z łatwością uzyskać żywopłot o wysokości 2-3 m. Niskie, wolno rosnące odmiany nadają się doskonale na żywopłoty niskie oraz obwódki.
• Dzięki szerokiemu wyborowi odmian, możesz mieć wpływ także na kształ (pokrój) żywopłotu:
  Z żywotników o szerokiej koronie (np. żywotnik olbrzymi ‘Atrovirens’, żywotnik zachodni ‘Brabant’) możesz uzyskać szeroką i zwartą, jednolitą ścianę zieleni. Warunkiem jest regularne i równe cięcie.
  Sadząc tuje o pokroju wąskim, kolumnowym lub stożkowym (np. żywotnik zachodni ‘Smaragd’) otrzymasz równy szpaler pojedynczych drzew, które w górnej części nie będą się stykać. Taka forma żywopłotu nie stanowi tak dobrej ochrony i zabezpieczenia jak przedstawiona wyżej “ściana zieleni”, ale praktycznie nie wymaga cięcia, a przy tym wygląda bardzo szykownie.
  Z niskich i wolno rosnących żywotników o kształcie kulistym lub stożkowym (np. żywotnik zachodni ‘Danica’, żywotnik zachodni ‘Little Gem’) możesz utworzyć niski żywopłot lub obwódkę, w której podkreślony będzie pokrój każdej pojedynczej rośliny. 
• Na żywopłocie z tui mogą pojawiać się szyszki. Skłonność do szyszkowania jest wadą rośliny, ponieważ krzew z szyszkami wygląda mniej atrakcyjnie. Niektóre odmiany szyszkują obficie, inne prawie w ogóle. Impulsem do intensywnego szyszkowania żywotników jest pogroszenie warunków wzrostu, np. susza lub brak nawożenia.
• Tempo wzrostu żywopłotu z tui zależy od odmiany oraz od warunków. Na żyznej glebie żywotniki rosną szybciej. Szybko rosnące odmiany, np. ‘Atrovirens’ lub ‘Dura’ lub ‘Gelderland’ w dobrych warunkach wysokość 2-3 m są w stanie osiągnąć w ciągu 5-7 lat. 

Właściwości i zastosowanie żywopłotu z żywotnika

Żywopłot z tui jest całoroczną, zimozieloną, żywą formą ogrodzenia, która pełni wiele funkcji. Przede wszystkim może wyznaczać granicę ogrodu, tworząc zaciszne i przytulne miejsce do zabawy i spędzania czasu. Wysoki żywopłot daje cień i schronienie w czasie upalnych dni, a zimą zabezpiecza przed mroźnym wiatrem, stwarzając warunki do uprawy bardziej wymagających roślin. Gruba i gęsta ściana roślin może zastąpić tradycyjny płot, uniemożliwiając przedostanie się intruzom, a także chroniąc prywatność przebywających w ogrodzie osób.
Niskie żywopłoty z tui możesz wykorzystać jako granice rabat lub zaprojektować je wzdłuż ścieżek. Takie rzędy z niskich roślin doskonale porządkują przestrzeń i nadają kompozycji harmonii i ładu. 

Najpopularniejsze odmiany żywotnika na żywopłoty

• Żywotnik zachodni ‘Gelderland’ - silnie rosnący żywotnik o zwartym pokroju
• Żywotnik zachodni ‘Golden Globe’ rośnie powoli, ma kulisty pokrój i żółte zabarwienie
• Żywotnik zachodni ‘Smaragd’ w balocie - duże rośliny, z których można szybko uzyskać wysoki żywopłot. Są dostępne w sprzedaży tylko w okresie wiosennym i jesiennym. 
• Żywotnik zachodni ‘Brabant’ - tradycyjna, ceniona, żywopłotowa odmiana tui

Wymagania żywopłotu z tui

• Jedną z zalet żywopłotu z tui jest łatwość uprawy. Tuje są niewymagające i tolerancyjne, można je uprawiać na każdej glebie. Pogorszenie warunków wzrostu może trochę osłabić ich wzrost, ale rzadko kiedy prowadzi do schnięcia roślin. 
• Najlepszą glebą do uprawy żywotnika, także w formie żywopłotu, jest gleba gliniasto-piaszczysta, o wysokiej zawartości próchnicy i odczynie zbliżonym do obojętnego. Preferowane są podłoża o umiarkowanej wilgotności, nie przesychające zbyt szybko, ale i nie podmokłe. 
• Żywopłot z tui najładniej wygląda w słońcu lub lekkim półcieniu. Cień, zwłaszcza głęboki, sprawia, że rośliny wyciągają się i słabo zagęszczają, istotnie tracąc w ten sposób na estetyce. 
• W prawie całej Polsce żywotniki zimują bardzo dobrze, zatem żywotnikowy żywopłot nie jest narażony na uszkodzenia mrozowe. W wyjątkowo mroźne, suche, bezśnieżne zimy może dochodzić do przesychania roślin, zwłaszcza narażonych na wysuszające wiatry, ale wiosną tuje zwykle dobrze regenerują. 

Sadzenie żywopłotu z tui

Żywopłot z tui z pojemników można zakładać w dowolnym terminie, nawet w czasie odwilży w zimie lub latem. Letnie sadzenie wymaga jednak bardzo regularnego i obfitego podlewania przez co najmniej kilka tygodni. 

Jeśli zakładasz żywopłot z tui kopanych z gruntu, wybierz termin późnoletni lub wczesnojesienny. W czasie kopania dochodzi do uszkodzenia systemu korzeniowego, który po posadzeniu musi się zregenerować. Koniec sierpnia i wrzesień jest okresem najintensywniejszego rozwoju korzeni roślin iglastych i posadzone w tym czasie rośliny najłatwiej się przyjmują, a także dobrze znoszą nadchodzącą zimę. 

Rozstaw tui w żywopłocie

Tuje w żywopłocie należy sadzić w jednym rzędzie, co 60-80 cm. Taki rozstaw pozwala na dość szybkie uzyskanie gęstego żywopłotu o jednorodnej strukturze, a równocześnie nie niesie ryzyka zbyt dużego zagęszczenia roślin u podstawy, które mogłoby prowadzić do zasychania dolnej części krzewów. 

Przycinanie żywopłotu z tui

Cięcie żywopłotu z tui jest bardzo łatwe i nie wymaga dużych umiejętności ani drogiego sprzętu. Wystarczą zwykłe nożyce do żywopłotu, ręczne lub z napędem. 

Tuje posadzone w formie szpaleru z odmian kulistych lub stożkowych w zasadzie nie wymagają żadnego cięcia, poza niewielkim cięciem korygującym pokrój lub nierównomierny wzrost poszczególnych roślin. Po osiągnięciu wymaganej wysokości  żywopłotu cięcie powinno się wykonywać kilka centymetrów wyże, niż poprzednio, 

Żywopłot z mocno rosnących, gęstych odmian wymaga nadania mu kształtu bloku (lub innego, wybranego kształtu). Cięcie należy wykonywać co najmniej dwukrotnie w ciągu roku, skracając przyrosty co najmniej o połowę. Konieczne jest wyznaczenie linii cięcia: górnej, oznaczającej wysokość roślin oraz bocznych, wyznaczających szerokość żywopłotu. Linie najłatwiej jest wyznaczyć za pomocą sznurka rozciągniętego wzdłuż żywopłotu. Tylko bardzo zaawansowani ogrodnicy mogą pokusić się o cięcie “na oko”. 

Ostatnie w roku cięcie żywopłotu z tui wykonaj nie później, niż w sierpniu. Późniejsze cięcie może pobudzić rośliny do zbyt późnego wypuszczania nowych pędów, które mogą być narażone na przemarzanie. 

Jak uprawiać żywopłot z tui?

Podlewanie

Regularne podlewanie żywopłotu z tui jest konieczne tylko świeżo po posadzeniu. W następnych latach podlewanie raczej nie jest niezbędne, z wyjątkiem lat bardzo suchych i upalnych.
Pamiętaj, że gleba piaszczysta wysycha szybciej. Jeśli posadziłeś żywopłot z żywotnika na piaskach, musisz liczyć się z koniecznością częstszego podlewania. Jeśli zadbasz o to, że żywopłot z tui nie będzie narażony na okresy suszy, będzie on cały czas wyglądał dobrze i nie będzie oszpecony przez szyszki pojawiające się na żywotnikach niedostatecznie podlewanych. 

Jeśli jesień jest sucha i ciepła, nawadniaj tuje także jesienią. Rośliny zimozielone, które jesienią cierpią na niedobór wody i nie są w stanie zmagazynować jej zapasu przed zimą i zamarznięciem gleby, są mocniej narażone na zimowe przesychanie. Warto także podlać je zimą, w czasie odwilży. 

Nawożenie żywopłotu z tui

Przed posadzeniem żywopłotu z tui odpowiednio przygotuj miejsce, dbając m.in. o odpowiednią żyzność gleby. Ale nie stosuj żadnych nawozów tuż przed sadzeniem, w trakcie sadzenia, a także w czasie kilku tygodni po posadzeniu. Nawozy obecne w glebie utrudniają pobieranie wody przez korzenie roślin, a świeżo posadzone krzewy potrzebują przede wszystkim łatwo dostępnej wody. 

Rosnący żywopłot z tui warto nawozić regularnie, aby wspierać jego zdrowy wzrost i ładne wybarwienie. Do nawożenia używaj kompostu albo nawozów mineralnych. Kupując nawozy sztuczne wybieraj te wieloskładnikowe, zawierające makro- i mikroelementy. Dawki nawozów dostosuj do wielkości roślin i zastosuj się do zaleceń na opakowaniu. Właściwe nawożenie zapobiegnie szyszkowaniu tui. 

Nawożenie rozpocznij wtedy, kiedy rozpoczyna się wegetacja i pojawiają się młode przyrosty. Zastosuj 2-3 dawki, a ostatni zabieg przeprowadź nie później, niż w połowie sierpnia. We wrześniu lub w październiku możesz zastosować nawóz jesienny, zawierający wysoką dawkę potasu i bardzo niską lub zerową zawartość azotu.  

Choroby i szkodniki 

Tuje należą do roślin mało podatnych na choroby i szkodniki. Występujące sporadycznie patogeny należy zwalczać odpowiednimi preparatami. 

Czy warto sadzić żywopłot z tui?

Żywopłot z żywotnika jest bardzo uniwersalnym i łatwym w utrzymaniu założeniem. Wybierając odpowiednie odmiany i stosując preferowany sposób cięcia możesz bez dużego wysiłku uzyskać żywopłot o określonej wielkości, kształcie i kolorze. Możesz wybierać pomiędzy odcieniami zieleni i żółci, aby otrzymać założenie odpowiednie do Twoich preferencji i pasujące do dotychczasowej koncepcji ogrodu. 

Jak szybko rośnie żywopłot z tui?

Tempo wzrostu tui w żywopłocie zależy przede wszystkim od odmiany. Żywotniki szybko rosnące mogą rocznie przyrastać nawet o 50 cm, natomiast odmiany karłowe, stosowane na obwódki mają roczne przyrosty rzędu kilku centymetrów.
Prawidłowy, szybki wzrost zależy także od warunków glebowych. Żyzna, stale umiarkowanie wilgotna gleba i regularne, właściwe nawożenie pozwalają na wzrosty optymalny dla odmiany, który zapewni także najlepszy możliwy wygląd krzewów i całego żywopłotu.
Zwiększanie się wysokości żywopłotu z tui jest także regulowane przez cięcie. Skracanie przyrostów chwilowo obniża wysokość żywopłotu, ale poprawia jego zagęszczenie i ogólny wygląd.