Topola - Populus

Topole to duże i szybko rosnące drzewa, występujące powszechnie na wszystkich kontynentach półkuli północnej, nieobecne naturalnie tylko w Australii, Ameryce Południowej i Antarktydzie. Rodzaj topola (Populus) występuje w wielu gatunkach, przy czym gatunki bardzo łatwo się ze sobą krzyżują, dając potomstwo o zróżnicowanych, pośrednich cechach, trudne do przyporządkowania. 

Jak wygląda topola?

Topole to drzewa wyróżniające się szybkim wzrostem - należą do gatunków o największych rocznych przyrostach osiąganych w naszym klimacie. Kora większości topoli ma kolor jasnoszary. Pąki zimowe ostro zakończone, z lepkimi, klejącymi się łuskami. Liście opadające na zimę, pojedyncze, zwykle na długich ogonkach. Ich kształt najczęściej jest zbliżony do kulistego lub trójkątny, ale zdarzają się też liście klapowane.

Jak kwitnie topola?

Topole są gatunkami dwupiennymi, o kwiatach męskich i żeńskich wyrastających na osobnych egzemplarzach. Są one zebrane w kotkowate, zwisające kwiatostany.
Owocem topoli jest torebka, zawierająca drobne nasiona. Nasiona topoli są zaopatrzone w długie, cienkie włoski tworzące puch, który jest przenoszony z wiatrem na duże odległości. Owocują jedynie żeńskie egzemplarze.

Ile lat żyje topola?

Topole są uznawane za drzewa krótkowieczne, ale długość życia topoli zależy od gatunku i warunków rozwoju. Rosnące w dobrych warunkach egzemplarze topoli białej mogą dożyć nawet 300 lat, natomiast najbardziej popularna i bardzo efektowna topola czarna ‘Italica’ w warunkach miejskich zaczyna starzeć się już po 50-60 latach.

Jakie wymagania ma topola?

Topola najlepiej rośnie na podłożu wilgotnym lub mokrym, ale dość łatwo przystosowuje się także do gleb suchszych. Ze względu na szybkie tempo wzrostu wymaga gleby zasobnej w składniki pokarmowe. Na podłożu słabszym przyrosty topoli są mniejsze. Uprawiane w Polsce topole są mrozoodporne.

Jakie jest zastosowanie topoli?

Ze względu na szybkie tempo wzrostu topole są chętnie sadzone w miejscach, gdzie oczekiwane jest szybkie zazielenienie terenu. Są doskonałe jako rośliny pionierskie, sadzone przy nowych drogach lub na nowowybudowanych osiedlach. Równocześnie z nimi można posadzić drzewa rosnące wolniej, a bardziej długowieczne, które z czasem zastąpią starzejące się topole.

Gatunki i odmiany topoli uprawiane w Polsce:

Topola biała - rodzimy gatunek, szybko rosnący, przy czym  stosunkowo długowieczny
Topola czarna - gatunek rosnący naturalnie w Polsce, duże drzewo
Topola czarna ‘Italica’, znana także pod nazwą topola włoska - odmiana o bardzo wąskiej, strzelistej koronie. Bardzo malownicza. Przez wiele lat była najczęściej sadzonym w Polsce drzewem przyulicznym, obecnie znów wraca do łask
Topola osika - kolejny rodzimy gatunek o okrągłych, małych listkach na długich ogonkach, wrażliwych na każdy podmuch wiatru
Topola balsamiczna - gatunek pochodzący z USA, o dużych liściach wydzielających przyjemny, balsamiczny zapach
Topola junańska - szybko rosnący gatunek, coraz popularniejszy w Polsce i Europie
Topola kanadyjska ‘Serotina Aurea’ - odmiana o żółtych liściach