Robinia (Robinia)

Robinia pochodzi z Ameryki Północnej i obejmuje 4 gatunki. Jest także spotykana pod nazwą grochodrzew, a także bywa błędnie nazywana akacją (akacja to inny rodzaj drzew i krzewów, kwitnących na żółto, niemal niespotykanych w naszym kraju). W Polsce najpopularniejsza jest robinia akacjowa (R. pseudoacacia), znana też jako robinia biała lub grochodrzew akacjowy. 

Jak wygląda robinia?

Robinie to krzewy lub drzewa, dorastające do 20 m wysokości. Na pędach występują ostre ciernie, a u niektórych gatunków także włoski lub gruczoły nadające pędom lepkość. Liście robini są pierzasto złożone z nieparzystej liczby owalnych, gładkich listków umieszczonych na długiej osadce. 

Jak kwitnie robinia?

Kwiaty robinii mają motylkową budowę i biały lub różowy (zależnie od gatunku) kolor. Zebrane są w zwisające grona różnej długości, nawet do 20 cm. Kwiaty intensywnie pachną, a ich przyjemny zapach roznosi się na dużą odległość.  Robinia kwitnie wczesnym latem, zwykle na przełomie maja i czerwca (V-VI). Niektóre gatunki i wiele odmian powtarza kwitnienie - kwiatostany mogą pojawiać się przez całe lato i jesień, niemal bez przerwy. Owocem robinii jest spłaszczony, suchy strąk, zawierający kilka-kilkanaście nasion przypominających małe fasolki. 

Jakie wymagania ma robinia?

Robinia ma bardzo niskie wymagania i z łatwością adaptuje się do niemal każdych warunków. Dobrze rośnie na właściwie każdej glebie, zarówno ciężkiej i zwięzłej, jak i lekkiej, piaszczystej. Toleruje szeroki zakres pH. Bardzo dobrze znosi suszę. Gorzej rośnie jedynie na podmokłym, nieprzepuszczalnym i bardzo zbitym podłożu. Zimuje bez zarzutu. Niezwykle dobrze regeneruje po wszelkich uszkodzeniach, a także rozrasta się poprzez odrosty korzeniowe, które szczególnie intensywnie powstają po mechanicznym uszkodzeniu korzeni.

Jakie zastosowanie ma robinia?

Robinia jest uprawiana przede wszystkim jako roślina ozdobna, która pięknie i długo kwitnie. Jest sadzona w ogrodach przydomowych i parkach, bardzo dobrze znosi warunki miejskie tj. susza, zanieczyszczenie powietrza i zasolenie gleby. 

Kwiaty robinii intensywnie pachną i są wybitnie miododajne, chociaż ilość pożytku z robinii bardzo mocno zależy od temperatury. Jeśli w czasie kwitnienia robinii jest chłodno, jej wydajność miodowa bardzo mocno spada.
Kwiatostany robinii są jadalne. Mogą być spożywane nawet na surowo, ale najczęściej podaje się je usmażone w cieście naleśnikowym. Mają delikatny aromat i przyjemny smak. 

Uwaga: jadalne są tylko kwiaty robinii, pozostałe części rośliny tj. liście czy strąki mogą być trujące. 

Czy robinia jest inwazyjna?

Sprowadzona do Europy w XVII w. robinia akacjowa w wielu miejscach rośnie dziko. I chociaż ma wiele zalet i pięknie wygląda, a rozkwitające latem kwiaty cudnie pachną, niestety jest rośliną inwazyjną i ekspansywną, która wpływa na środowisko i wypiera rodzime gatunki. Z tego powodu na niektórych, cennych przyrodniczo stanowiskach jest zwalczana i nie powinna być sadzona poza uprawą w ogrodach, parkach lub zieleni miejskiej. 

Najpopularniejsze gatunki i odmiany robinii

Robinia akacjowa - najpopularniejsza w Polsce; drzewo dorastające do 25 m wysokości o białych kwiatach

Robinia akacjowa ‘Altdorf’ - odmiana o żółtych liściach, silnie rosnąca

Robinia akacjowa ‘Aurea’ dorasta do 5-6 m wysokości, wiosenne liście mają żółty kolor

Robinia akacjowa ‘Karolina Zamoyska’ o krzaczastym pokroju, dorasta do 4 m wysokości. Wiosenne liście żółte, potem pstre. 

Robinia akacjowa ‘Frisia’ o żółtych liściach. Kwitnie skromnie. Dorasta do 12-14 m wysokości, pokrój szerokokolumnowy

Robinia akacjowa ‘Fastigiata’ o pokroju kolumnowym, dorastająca do 13-15 m. Kwitnie na biało

Robinia akacjowa ‘Monophylla Pendula’ dorasta do 15 m wysokości i tworzy szeroką koronę o przewieszających się gałęziach. Wyróżnia się też nietypową budową liścii

Robinia akacjowa ‘Pendulifolia’ o wyjątkowo długich, zwisających liściach. Dorasta do 15 m wysokości i obficie kwitnie

Robinia akacjowa ‘Rozynskiana’ dorasta do 10 m, pokrój lekko płaczący podkreślony przez b. długie, zwisające liście. Kwitnie obficie

Robinia akacjowa ‘Tortuosa’ rośnie powoli, dorasta do 10 m i wyróżnia się poskręcanymi pędami i liśćmi. Kwitnie na biało.

Robinia akacjowa ‘Twisty Baby’ - odmiana karłowa, dorastająco do 6 m wysokości o gęstej koronie złożonej z mocno powyginanych pędów

Robinia akacjowa ‘Umbraculifera’ - kulista i bardzo zwarta odmiana, nie kwitnąca. Zwykle szczepiona na wysokim pniu i sadzona jako drzewo alejowe. 

Robinia bujna - drzewo lub krzew do 10 m wysokości, o rozłożystej koronie. Kwitnie od czerwca do sierpnia, kwiaty jasnoróżowe. 

Robinia lepka - dorasta do 5 m i tworzy kulistą koronę. Jasnoróżowe kwiaty pojawiają się od czerwca do jesieni

Robinia Boyntona - kwitnąca na różowo robinia dorastająca do 3-4 m wysokości. Pierwszy raz kwitnie w maju, potem zwykle powtarza kwitnienie

Robinia włochata ‘Macrophylla’ dorasta do 3 m, kwitnie na ciemnoróżowo. Powtarza kwitnienie we wrześniu

Robinia Małgorzaty 'Casque Rouge' wyróżnia się ciemnoróżowym kolorem kwiatów zebranych w długie kwiatostany. Jej maksymalna wysokość to 8-10 m

Robinia ‘Purple Robe’ drzewo do 30 m wysokości, kwitnące bardzo obficie. Kwiaty różowe.