trzmielina pnąca liście

Trzmieliny to ogrodowe liściaste krzewy, które są jedną z najbardziej charakterystycznych ozdób w jesiennym ogrodzie. Występują również pod postacią pnączy, dlatego ciekawie prezentują się sadzone w cieniu drzew – mogą się po nich wspinać na wysokość nawet do 3 metrów. Są również często używane jako część żywopłotu, nadają się też do ozdoby ogródków skalnych.

Wygląd rośliny

Trzmieliny to jedne z najbardziej zróżnicowanych roślin ogrodowych. Wyróżniamy około 120 gatunków trzmielin, z czego część do drzewka, część krzewy ozdobne, a część ekspansywne pnącza. Wszystkie gatunki posiadają jednak piękne, charakterystyczne liście, które cudownie przebarwiają się na jesień. Trzmieliny wyróżnia też ciekawy wygląd owoców.

Pochodzenie trzmieliny

Większość odmian trzmieliny pochodzi z Azji, przede wszystkim dalekiego wschodu – Japonii, Chin i Korei. Trzmieliny szybko dotarły również na Kaukaz i do południowej Europy. W Polsce powszechnie występuje trzmielina europejska. 

Popularne odmiany trzmieliny

Najbardziej popularne trzmieliny do przydomowego ogrodu to:

  • Trzmielina Fortune’a 'Golden Harlequin' – płożąca forma trzmieliny o bardzo dekoracyjnych pędach, dwubarwnych liściach. Zimozielona.
  • Trzmielina oskrzydlona 'Chicago Fire' – przez niektórych uważana za jedną z piękniejszych odmian trzmieliny, szczególnie dekoracyjna jesienią, ponieważ przepięknie się przebarwia. Świetnie sprawdza się w dużych ogrodach, jest to bowiem gatunek dość wybujały i rozłożysty. 
  • Trzmielina Kiauczuowska 'Manhattan' – zimozielona roślina o częściowo pionowym typie wzrostu i dużych, ciemnozielonych, błyszczących liściach.

Występowanie trzmieliny

Trzmieliny to cenne rośliny ozdobne, występujące w sprzedaży w wielu krajach świata, niemal niezależnie od klimatu. Występują naturalnie niemal w całej Europie, a także Azji i Ameryce Północnej. W Polsce w stanie dzikim możemy spotkać między innymi trzmielinę europejską, a także trzmielinę brodawkowatą. 

trzmielina fortune'a blondy liścieTrzmielina Fortune'a 'Blondy'

Wymagania środowiskowe rośliny

Trzmielina nie jest bardzo wymagającym gatunkiem rośliny, zarówno w formie krzewu, jak i pnącza.

Jaka ziemia dla trzmieliny?

Trzmielina rośnie bardzo dobrze niemal na każdej glebie. Najlepsza jest jednak gleba żyzna, próchnicza, bogata w składniki pokarmowe, piaszczysto-gliniasta. Jeśli chodzi o krzewy, wystarczy, że gleba nie będzie zbyt wilgotna i zbyt zbita.

Jakie warunki uprawy dla trzmieliny?

Wszystkie odmiany trzmieliny uwielbiają słońce. W szczególności jest ono ważne dla odmian o barwnych liściach – niemal niemożliwe jest, aby miały za dużo słońca. Mniej barwne odmiany najlepiej sadzić w półcieniu, jednak z dostępem do promieni słonecznych. Stanowisko trzmieliny powinno być ciepłe, osłonięte i bez zimnych przeciągów. Trzmielina europejska natomiast dobrze znosi cień.

Sadzenie trzmieliny

Jeśli masz w planach posadzenie trzmieliny, upewnij się, że wybrałeś dla niej dobre stanowisko. Kiedy sadzić trzmieliny? Rośliny uprawiane w doniczkach można sadzić przez cały sezon wegetacyjny.

Gdzie posadzić trzmieliny?

Stanowisko trzmieliny powinno być przede wszystkim dobrze odchwaszczone. Młoda trzmielina potrzebuje odpowiedniej ilości miejsca i wody, a chwasty mogą bardzo w tym przeszkadzać, bo byłyby dla trzmieliny konkurencją. 

Jak gęsto sadzić trzmieliny?

Rozstaw trzmieliny zależy od gatunku i odmiany (siły wzrostu) i oczekiwań co do efektu. Płożącą trzmielinę Fortune’a stosowaną jako roślinę okrywową sadzi się zwykle co 40-50 cm.

Tempo wzrostu

Trzmielina rośnie dość szybko – krzewy i pnącza mogą urosnąć nawet kilkadziesiąt centymetrów w ciągu roku. Trzmielina rosnąca dziko w lesie łęgowych lub liściastych może osiągnąć wysokość nawet do 7 metrów, jednak te z domowego ogrodu zwykle nie przekraczają wysokości 3–4 m.

trzmielina fortune'a gracilis liścieTrzmielina Fortune'a 'Gracilis'

Kwitnienie trzmieliny

Zielonkawe i żółte kwiaty trzmieliny kwitną zwykle w maju, są bardzo drobne i niepozorne.

Jak pachnie trzmielina?

Trzmielina nie ma zbyt charakterystycznego zapachu. Liście większości odmian pachną zupełnie neutralnie, kwiaty natomiast pachną przyjemnie, ale również delikatnie.

Liście trzmieliny

Ze względu na mnogość gatunków trzmieliny liście poszczególnych roślin mogą się bardzo od siebie różnić. Wszystkie jednak są stosunkowo małe, okrągłe lub owalne. Większość liści trzmieliny silnie przebarwia się jesienią, przybierając kolor pomarańczowy, czerwony, a nawet różowy.  

Owoce trzmieliny

Owoce trzmieliny pojawiają się z kwiatów we wrześniu i październiku. Są to dekoracyjne owoce-torebki o oryginalnym różowo-karminowych odcieniu. Owoce utrzymują się na krzewie nawet do późnej zimy, długo po tym, jak liście trzmieliny opadną. 

Pielęgnacja trzmieliny

Kiedy przycinać trzmielinę? 

Ten bardzo popularny krzew świetnie znosi tego typu zabiegi pielęgnacyjne. Podczas całego okresu wegetacyjnego możesz skrócić pędy boczne, które zakłócają harmonijną formę krzewu. Najlepszy jednak czas na cięcie zachowawcze trzmieliny to jesień lub wczesna wiosna. 

Jak ciąć trzmielinę?

Jeśli chcesz, aby Twoja trzmielina rosnąca w formie krzewu rosła gęsto i równomiernie, już pierwszej wiosny możesz mocno skrócić wszystkie pędy. W każdym kolejnym roku zachowawczo przycinaj trzmielinę, skracając ją pędy o połowę zeszłorocznego przyrostu.

Trzmielina Fortune’a nie wymaga cięcia, ale dobrze je znosi, dlatego z powodzeniem możesz skracać pędy wyrastające poza przeznaczony dla niej obszar. 

Podlewanie trzmieliny

Trzmielina wymaga regularnego podlewania, ponieważ niezbyt dobrze znosi suszę. Brak wody znacznie pogarsza kondycję rośliny/

Nawożenie trzmieliny

Trzmielina wymaga nawożenia dwa razy w roku. Pierwsze nawożenie powinno nastąpić wiosną – na przełomie marca i kwietnia, drugie – w czerwcu. Jeśli posadziłeś swoją trzmielinę w doniczce, należy nawozić ją częściej niż raz w miesiącu specjalnym nawozem płynnym.

Przesadzanie trzmieliny

Młode trzmieliny dobrze znoszą przesadzanie, starsze wymagają przesadzania z większą bryłą korzeniową Najlepszym terminem przesadzania jest okres jesieni lub wczesnej wiosny.

trzmielina oskrzydlona chicago fire liścieTrzmielina oskrzydlona 'Chicago Fire'

Jakie odmiany trzmieliny do ogrodu?

W przydomowym ogrodzie najlepiej sprawdzą się:

  • Odmiany trzmieliny Fortune’a – zielony niski krzew o ciemnozielonych liściach. Może się wspinać do 1,5 m wysokości.
  • Trzmielina oskrzydlona – krzew o ciekawym, nieregularnym pokroju wymagający latem regularnego podlewania.
  • Trzmielina pospolita – krzew o liściach intensywnie czerwonych jesienią i karminoworóżowych owocach, które bardzo długo się utrzymują.

Najczęstsze pytania dotyczące uprawy trzmieliny

Czy to prawda, że trzmielina jest bardzo trująca?

Tak. Trzmielina, choć bardzo piękna, jest rośliną wyjątkowo trującą. Jej owoce zawierają toksyczne glikozydy (glikozydy są obecne nie tylko w owocach, ale to tam jest ich najwięcej), których nawet mała ilość powoduje wymioty, biegunkę i osłabienie.