Sosna bośniacka to atrakcyjne, bardzo reprezentacyjne drzewo o wzniesionej, zwartej koronie. Jest bardzo wytrzymała i radzi sobie niemal w każdych warunkach, co jest rzadko spotykane wśród . Sosna bośniacka to drzewo o pokroju wąsko stożkowym, które rośnie bardzo powoli – musi minąć wiele lat zanim osiągnie wysokość 5 metrów.
Wygląd
to spore drzewo, które początkowo tworzy bardzo regularną koronę, z biegiem lat jednak jej pokrój się rozluźnia. Koronę tworzą pędy i gałęzie skierowane bardziej do góry, niż na boki. Drzewo ma długie, kłujące igły o ciemnozielonej barwie. Wyrastają one na pędach parami w gęsto ułożonych pęczkach. Cechą charakterystyczną sosny bośniackiej są purpurowo fioletowe szyszki, które wyrastają po dwie na szczytach pędów.
Pochodzenie
Sosna bośniacka pochodzi z Półwyspu Bałkańskiego. Rośnie tam na suchych, wapiennych glebach, które nie są zbyt przyjazne dla roślin. Z powodu dużej tolerancji na trudne warunki, sosna bośniacka może rosnąć niemal wszędzie.
Popularne odmiany sosny bośniackiej
Najbardziej znane i lubiane odmiany sosny bośniackiej to:
- Sosna bośniacka 'Tessaloniki' – karłowa odmiana sosny bośniackiej o jajowatym lub kulistym pokroju. Polecana jest przede wszystkim do ogrodów skalnych i wrzosowych, a także na rabaty, wybierana jest raczej do małych ogrodów. Sosna bośniacka 'Tessaloniki' może rosnąć również w pojemniku.
- Sosna bośniacka 'Irish Bell' – jedna z najbardziej interesujących odmian. Pochodzi z amerykańskiej szkółki Iseli. Jej cechą charakterystyczną jest biały odcień dolnych odcinków pędów. Kolor ten jest widoczny spomiędzy igieł, co daje bardzo atrakcyjny wizualnie efekt. Ta odmiana często polecana jest do nasadzeń jako soliter, a także na rabaty i do pojemników.
- Sosna bośniacka 'Nana' – odmiana ta posiada bardzo równy pokrój i charakterystyczne, ciemnozielone igły. Sosna bośniacka 'Nana' ma bardzo niskie wymagania uprawowe nawet jak na sosnę bośniacką, powinna więc urosnąć w niemal każdych warunkach.
Występowanie sosny bośniackiej
Sosna bośniacka może rosnąć niemal na każdym podłożu, dlatego można ją spotkać w wielu krajach na całym świecie, również w Polsce. Sosna bardzo dobrze znosi niską i wysoką temperaturę, a także zanieczyszczone powietrze. Najlepszym jednak środowiskiem to wzrostu sosny bośniackiej są miejsca o dużym nasłonecznieniu.
Sosna bośniacka 'Nana'
Wymagania środowiskowe rośliny
Sosna bośniacka ma bardzo małe wymagania.
Jaka ziemia dla sosny bośniackiej?
Niemal każda! Sosna bośniacka najlepiej rośnie jednak w glebie przepuszczalnej, piaszczysto-gliniastej, próchniczej. Najlepiej, gdy podłoże jest umiarkowanie wilgotne. Roślina preferuje gleby wapienne, jednak z powodzeniem rośnie nawet na podłożu lekko kwaśnym. Warto pamiętać, aby przed posadzeniem sosny bośniackiej odchwaścić podłoże.
Jakie warunki uprawy dla sosny bośniackiej?
Jedynym ważnym aspektem jest nasłonecznienie. Sosna bośniacka lubi słoneczne lub lekko zacienione stanowiska.
Sadzenie sosny bośniackiej
Sadzenie sosny bośniackiej jest stosunkowo łatwe, dlatego jest to dobra roślina dla początkujących ogrodników.
Kiedy sadzić sosnę bośniacką?
Jako że sosna bośniacka bardzo łatwo się przyjmuje i nie wymaga praktycznie żadnych zabiegów pielęgnacyjnych, może być sadzona przez większą część roku. Warunkiem jest to, aby gleba nie była zamarznięta, czyli czasem odpowiednim na sadzenie sosny bośniackiej jest czas między marcem a listopadem. Aby jednak oszczędzić sobie podlewania, warto drzewko zasadzić w okresie wczesnowiosennym lub jesiennym.
Gdzie posadzić sosnę bośniacką?
Sosna bośniacka świetnie nadaje się do sadzenia w grupach z innymi . Równie dobrze sprawdzi się wyeksponowana jako soliter. Bardzo często sadzona jest w parkach i jako element zieleni osiedlowej, jest również popularna na różnego typu terenach rekreacyjnych.
Jak gęsto sadzić sosnę bośniacką?
Tu sosna bośniacka nie odbiega od innych iglaków. Wystarczy zachować odległość około 2 metrów. Odmiany karłowe można sadzić gęściej.
Tempo wzrostu sosny bośniackiej
Choć sosna bośniacka jest docelowo sporym drzewem, rośnie bardzo wolno. Dopiero po około 10 latach osiąga około 2 metrów wysokości. Jej przyrost roczny to około 10-15 cm. Jej karłowe odmiany rosną jeszcze wolniej.
Sosna bośniacka 'Zwerg Schneverdingen'
Kwitnienie sosny bośniackiej
Sosna bośniacka kwitnie późną wiosną – w maju, zwykle wraz z rozwojem pędów.
Jak pachnie sosna bośniacka?
Sosna bośniacka nie ma intensywnego zapachu, można go jednak określić jako świeży i przyjemny.
Igły sosny bośniackiej
Igły sosny bośniackiej wyrastają po dwie w pęczku i dochodzą do długości nawet 10 cm. Są intensywnie zielone, sztywne i ostro zakończone. Cechą charakterystyczną jest ich spiralne osadzenie wokół pędów, ku wierzchołkom których są skierowane.
Pielęgnacja sosny bośniackiej
Pielęgnacja sosny bośniackiej jest dziecinnie prosta, dlatego warto od tego właśnie drzewa rozpocząć swoją przygodę z urządzaniem ogrodu.
Kiedy przycinać sosnę bośniacką?
Najlepszym czasem na przycinanie sosny bośniackiej jest maj oraz czerwiec. Wtedy należy przeprowadzić zabieg przycinania na młodych wiosennych przyrostach, zwanych „świecami”, które można skrócić nawet o połowę.
Jak ciąć sosnę bośniacką?
Cięcie sosny bośniackiej to najczęściej cięcie porządkujące po zimie, gdy znikają mrozy. Cięcie wiosenne to usuwanie martwych pędów, aż do zdrowego zielonego przyrostu. W maju i czerwcu dobrze jest też skrócić wszystkie nadmiernie wybujałe pędy, które wyrastają poza pożądany przez nas kontur korony.
Podlewanie sosny bośniackiej
Sosna bośniacka nie wymaga regularnego podlewania. Można ewentualnie podlewać ją latem, jeśli temperatury są naprawdę wysokie. Dodatkowo należy regularnie podlewać drzewka świeżo posadzone.
Nawożenie sosny bośniackiej
Sosna bośniacka nie wymaga regularnego nawożenia. Wystarczy sporadyczne dokarmianie jej nawozem w miarę potrzeby. Nawożenie sosny bośniackiej można zacząć po upływie 3–4 lat, gdy zauważymy, że drzewko słabiej rośnie.
Przesadzanie sosny bośniackiej
Ze względu na zwarty i bardzo gęsty system korzeniowy, sosna bośniacka bardzo dobrze znosi przesadzanie. Najlepiej przesadzać ją jesienią lub wiosną.
Sosna bośniacka 'Tessaloniki'
Jakie odmiany sosny bośniackiej do ogrodu?
W polskich ogrodach najciekawsze sosny bośniackie to:
- Sosna bośniacka 'Schmidtii' – odmiana karłowa przybierająca kulistą postać. Jest krzaczasta, ma krótkie i gęste pędy oraz błyszczące zielone igły. Najlepiej sprawdza się w ogrodach skalnych i na rabatach.
- Sosna bośniacka 'Compact Gem' – roślina o owalnym pokroju, który z biegiem czasu przybiera kształt stożka. Sosna ta ma krótkie pędy i lekko wygięte, jasnozielone igły. Idealna do przydomowych ogrodów, zarówno pojedynczo, jak i do nasadzeń w grupach.
Najczęstsze pytania dotyczące uprawy
Dlaczego sosna bośniacka żółknie?
Nie zawsze żółknięcie sosny bośniackiej i opadanie igieł muszą oznaczać coś złego. Sosny bośniackie co kilka lat zrzucają część swoich 2–3 letnich igieł, aby naturalnie pozbyć się tych igieł, do których dociera zbyt mało słońca.