Ogród w stylu angielskim - dziki i romantyczny

Ogród w stylu angielskim przede wszystkim zrywa barokowe konwenanse, wyrafinowaną symetrię i perfekcyjnie formowane od linijki drzewa i krzewy. Angielski styl ogrodowy traktuje najbliższą przestrzeń człowieka w sposób naturalny i swobodnie podchodzi do sztuki kompozycji ogrodowego, przydomowego krajobrazu. Zobacz jak zaprojektować ogród angielski i jakie dobrać do niego rośliny.

Ogród zrodzony z kultury

Styl ogrodowy wywodzący się z XVIII-wiecznej Anglii budzi zachwyt Wyspiarzy od czasów zaawansowanego Oświecenia, aż po dziś. Nic dziwnego, że szybko rozprzestrzenił się również na Europę kontynentalną, która była zmęczona ciągłym dążeniem do ogrodniczej, barokowej perfekcji. Angielska idea ogrodnicza była bezpośrednio związana z potrzebami społecznymi i duchowymi. Brytyjczycy miłowali wiejskie życie, którego zadaniem miało być odzwierciedlenie idyllicznej krainy. Ówcześni Anglicy stwierdzili, że składniki krajobrazu takie jak woda, roślinność, ziemia i przestrzeń mogą spokojnie być odzwierciedleniem danej kultury. Mogą wyrażać gusty pokolenia, jego stosunek do polityki, władzy, sztuki i różnych stylów życia. Ogród angielski jest więc wypadkową wielu składników kultury XVIII-wiecznej Anglii i miłowania naturalizmu przez jej mieszkańców.

Angielski styl ogrodowy wyróżniają między innymi rabaty

Charakterystyczne cechy ogrodu w stylu angielskim

• Styl angielski w ogrodnictwie to bliskość człowieka i natury. Mimo starannie rozplanowanych nasadzeń taki ogród miał być imitacją naturalnej przyrody
• Swoboda i asymetria aranżacji tworząca zaplanowany, tajemniczy chaos
• Dobrze rozkrzewione klomby i gaje
• Nieregularne grupy drzew i krzewów zastępujące geometryczne nasadzenia i dokładnie przycinane szpalery
• Podstawowym elementem klasycznego ogrodu w stylu angielskim są idealnie pielęgnowane trawniki o dużych powierzchniach a także bujne i kwieciste łąki kwietne
• Nierówność terenu, która jest jeszcze bardziej podkreślana dzięki odpowiedniemu doborowi roślin
• Duże donice i zdobione wazony to częste urozmaicenie ogrodów angielskich
• Obecność małych stawów, oczek wodnych, drobnych strumyków
• Krzywizny tworzące całość kompozycji. Krzywe linie nasadzeń i wijące się alejki spacerowe
• Ścieżki i chodniki utworzone najczęściej z materiałów takich jak kamień, żwir, drewno lub ziemia. Jeżeli w ogrodzie angielskim pojawiają się chodniki betonowe, to najczęściej będą stylizowane na naturalne, przeplatane płożącymi roślinami 
• Łatwe w utrzymaniu bogate mieszanki różnych gatunków i odmian roślin z naciskiem na te, występujące rodzimie
• Występowanie wysokich traw
• Drzewa rosnące swobodnie w naturalnych formach
• Drobna architektura ogrodowa w postaci ławeczek, kamiennych lub ceglanych murków oraz skały i kamienie, które mają wyglądać tak, jakby były tam od wielu lat

Ławeczka w ogrodzie pozwala na chwilę refleksji i odpoczynku

• Połączenie roślin użytkowych z roślinami ozdobnymi dającymi niesamowite odczucia estetyczne 
• Ogródki ziołowe
• Pnącza wijące się po pergolach, altanach i ścianach domów
• Rabaty warzywne, które nawiązują do przyklasztornych, starych angielskich herbariów
• Ogród może łączyć się z pobliskim parkiem, aby tworzyć zgraną całość z krajobrazem

Aranżacja: Jak zaprojektować ogród w stylu angielskim?

Biorąc pod uwagę wszystkie wcześniej wymienione charakterystyczne cechy tego rodzaju ogrodu, można rozpocząć jego aranżację. Oczywiście ważne jest to, aby nasz ogród był powiązany wizualnie z pobliskim krajobrazem, dlatego nie warto stosować wysokich i nieprzejrzystych ogrodzeń. Dobrym pomysłem będzie zastosowanie ażurowego płotu, dzięki któremu przebywający w ogrodzie będą mieli wrażenie połączenia swojego miejsca relaksu z otaczającymi go polami, łąkami lub lasem. Poza tym, taki typ ogrodzenia pozwala na dość szerokie pole popisu związane z rodzajem zastosowanych przy nim roślin. Oczywiście nie każdy ogród znajduje się w przepięknych okolicznościach przyrody, a brzydkie otoczenie nie uniemożliwia założenie ogrodu angielskiego. W takim przypadku można zasłonić krajobraz np. masywnym, kamiennym ogrodzeniem.  Wówczas będzie on jeszcze bardziej prywatny i pełen spokoju.

Projektując ogród nie zapominajmy o zasadzie asymetrii. Kręta ścieżka, kilka obfitych w rozkrzewione rośliny rabat i dodatki w postaci kamiennych donic goszczących pachnące zioła i kwiaty, z pewnością dodadzą atrakcyjności. Mnogość opcji związanych z urozmaiceniami w ogrodzie jest bardzo duża. Nie bójmy się eksperymentować, sadzić nowych gatunków i odmian roślin, a także modyfikować dotychczasowych rabat. Do odważnych świat należy! Warto mieć na uwadze jakiś mały zacieniony zagajnik lub miejsce w otoczeniu kilku drzew, pod którymi będzie można umiejscowić ławkę służącą do spoczynku i kontemplacji ogrodowych smaków, zapachów i widoku. W aranżacji mogą również pomóc inspirujące ryciny, albumy lub stare bazy zdjęć prezentujących angielską, XVIII-wieczną wieś.

Rośliny do ogrodu w stylu angielskim

Tworząc taki ogród nie zapominajmy o gatunkach rodzimych, łącząc je z nieco bardziej egzotycznymi ale takimi, które swoim wyglądem będą pasowały do angielskiego stylu ogrodowego. Bardzo ważna jest różnorodność. Na ogrody angielskie składały się duże rozłożyste drzewa (graby, buki, dęby), kwieciste rabaty pełne kolorowych kwiatów, róże pnące i rabatowe, a także klomby obfite w krzewy. Często z dalekich krajów sprowadzano rośliny egzotyczne, które jeszcze bardziej czyniły ogród oryginalnym i tajemniczym. Kolorystyka roślin w ogrodzie angielskim jest pastelowa. Zaobserwować można najczęściej odcienie błękitu, fioletu, różu, fioletu, intensywnej żółci i bieli. 

Hortensje są doskonałym wyborem przy zakładaniu angielskiego ogrodu

Do najbardziej popularnych roślin do ogrodu w stylu angielskim należą:

• Budleja Dawida
• Jaśminowiec
• Nagietek lekarski
• Naparstnica
• Róże rabatowe i pnące
• Hortensja bukietowa
• Trawa ozdobna
• Bluszcz
• Powojnik
• Hosta
• Lawenda
• Liliowiec
• Pęcherznica
• Lilak
• Wiciokrzew
• Laurowiśnia
• Cis
• Dalie
• Różanecznik
• Magnolia
• Dąb szypułkowy
• Grab pospolity
• Berberys
• Dereń
• Buk zwyczajny

Jak zaaranżować angielską rabatę?

Angielskie rabaty sadzimy w taki sposób, żeby najwyższe rośliny były w tylnej jej części, a niższe z przodu. Wykorzystajmy krzewy, byliny i płożące oraz okrywowe rośliny. Te ostatnie powinny być posadzone z przodu. Bardzo ważny jest odpowiedni dobór roślin w stosunku do ich miejsca docelowego występowania. Należy pamiętać, aby krzewy lubujące się w pełnym słońcu nie zostały umiejscowione w cieniu i półcieniu. Zwróćmy uwagę na rodzaj gleby w ogrodzie, światło i wilgotność podłoża. Dobrym pomysłem jest nieprzesadne wykorzystanie kolorów. Wybierzmy trzy podstawowe barwy, które nie wprowadzą wizualnego chaosu i będą bardzo ozdobnym elementem w ogrodzie. Z pewnością na tle kamiennego murka lub skalnej rzeźby, dobrze będzie wyglądać mieszanka niebiesko-białych kwiatów hortensji w towarzystwie śnieżnobiałej lawendy i czerwonych maków, dodających silnego akcentu kolorystycznego.

Przykłady ogrodów angielskich

Najbardziej znane ogrody angielskie można znaleźć nie tylko w Wielkiej Brytanii. Już od XVIII w. angielskie ogrodnictwo szybko przeniosło się na kontynent, czego efektem było powstawanie coraz większej ilości ciekawych ogrodów. Przykładami takich ogrodów i parków są nasadzenia w austriackim Stadtpark w Wiedniu, Englisher Garten w Monachium, a także Ninfa znajdująca się we włoskim Lacjum. W samej krainie Królowej Elżbiety najbardziej prestiżowymi i znanymi ogrodami są reprezentowane przez Stourhead i Bowood w Wiltshire oraz Stowe w Buckinghamshire.

Ogrody angielskie w Polsce

Oczywiście ten styl ogrodowy nie mógł ominąć naszego kraju, a to za sprawą podróży dawnej arystokracji. Już na przełomie XVIII i XIX w. żona Michała Radziwiłła, Helena z Przeździeckich, założyła z mężem park w Arkadii. Ważnym miejscem na ogrodniczej mapie Polski jest również przypałacowy park w Przelewicach, w którym można obejrzeć znakomity ogród angielski stworzony ze zwykłego parku. Styl angielski nie ominął także stolicy. Odwiedzając Warszawę warto wybrać się do Łazienek Królewskich, żeby zobaczyć piękne ogrody letniej rezydencji króla Stanisława Augusta. Mapa Warszawy może się pochwalić jeszcze jednym interesującym miejscem godnym uwagi. Jest nim Ogród Romantyczny sąsiadujący z Belwederem.

W Łazienkach Królewskich znajdziemy ogrody letniej rezydencji króla Stanisława Augusta

Arcypiękny trawnik

Będąc w Anglii można zaobserwować bardzo ciekawe zjawisko trawnikowe. Ogrodnicy mają na jego punkcie niezłego bzika, którego finalną wersją są wymuskane perfekcyjnie trawniki. Ludzie są w stanie spędzać przy pielęgnacji i uprawie wiele godzin. Czasem ma się wrażenie jakby w ogrodzie wcale nie było trawy, tylko miękki, kojąco działający na stopy dywan. Tak jak wspomniano wcześniej, zadbana trawa jest nieodłącznym elementem angielskiego ogrodu. Angielskiego ogrodnika częściej spotkamy leżącego w towarzystwie nożyczek, niż z klasyczną kosiarką.

Idealnie przystrzyżony trawnik jest charakterystyczny dla ogrodu angielskiego

Podsumowanie

Z pewnością ogród w stylu angielskim znajdzie swoich zwolenników wśród ludzi, którzy cenią sobie sielski klimat połączony ze sporą nutą romantyzmu i tajemniczości. Ten styl ogrodowy jest dla osób ceniących delektowanie się naturą za pomocą wszystkich zmysłów. Uspokajający zapach świeżych ziół, intensywnie pachnące róże, a także miękka w dotyku trawa pozwolą poczuć się jak w prawdziwie sielskiej krainie szczęścia. Pielęgnacja i uprawa roślin w tak sprzyjającej scenerii może być tylko kolejnym, pasjonującym czasem spędzonym wśród błogiej natury.

Style ogrodowe to nie tylko interesujący temat dla zapalonych miłośników ogrodnictwa. Może zaciekawić pasjonatów sztuki, architektury, a nawet osoby lubiące poznawać kulturę danego kraju przez pryzmat roślin i związanych z nimi historii. Ogród w stylu angielskim tak jak inne znane nam rodzaje ogrodów, daje olbrzymie pokłady inspiracji i wiele możliwości w rozwoju pasji do przyrody i ogrodnictwa.

Zobacz również: Jak zaaranżować ogród w stylu japońskim?

Bibliografia

• E. Kosiacka-Beck, Ogrodowe mody i konwencje XVIII wieku i ich recepcja w Polsce. Uniwersalność idei ogrodu angielskiego i działań projektowych
• J. Litke, Ogród w pięknym stylu
• Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Ogród angielski, łazienki-krolewskie.pl [on-line] 
• Kębłowski J, Dzieje sztuki polskiej

Opracowanie: Tomasz Bielka