Łacina jest podstawowym językiem w międzynarodowej komunikacji dotyczącej roślin. Spotykana jest w ogrodach botanicznych, arboretach, palmiarniach i szkółkach. Również na naszej stronie można znaleźć łacińskie nazwy roślin, pomagające w odpowiedniej systematyce gatunków i określaniu ich cech charakterystycznych.
Język łaciński powszechnie był stosowany w Europie do XVIII wieku jako język nauki, kultury i sztuki. W Polsce funkcjonował jako język urzędowy do czasu rozbiorów. W Kościele katolickim odprawiano liturgię prawie wyłącznie po łacinie, aż do II Soboru Watykańskiego. Obecnie wciąż jest stosowana w wielu dziedzinach nauki, lecz w znacznie mniejszym stopniu niż dawniej. Zwykle specjalistyczna naukowa i techniczna terminologia tworzona jest na bazie łaciny.
Łacińskie nazwy roślin
W obszernym świecie przyrody były używane od setek lat nie tylko w starożytnym Rzymie, który był kolebką tego języka. Botanicy od wieków używali go do nazewnictwa poszczególnych gatunków i odmian. Kamieniem milowym, dzięki któremu systematyka została ujednolicona, były dokonania Karola Linneusza. To jego zasługą jest stworzenie uniwersalnego systemu nazewnictwa roślin, który po dziś dzień jest stosowany w naukach przyrodniczych. Najważniejszym tego atutem były coraz mniejsza ilość nieporozumień dotycząca nazywania roślin, często spowodowana stosowaniem ludowych określeń, zależnych od różnych regionów i krajów.
Łacińskie nazwy roślin składają się minimalnie z dwóch członów i są pisane kursywą. Pierwszym jest nazwa rodzajowa, a drugim nazwa gatunkowa konkretnej rośliny, opisująca konkretne cechy. Dodatkowo spotyka się również kolejne określenia mówiące o podgatunku, odmianie i dotyczące jej formy, kolorze, pokroju, czy uczonym, którego uważa się za pierwszego odkrywcę rośliny. Do 1959 roku nazwy odmian (kultywarów) roślin pochodziły z łaciny i opisywały cechy odmiany, natomiast od 1959 roku nazwy odmianowe nadawane roślinom nie powinny być łacińskie. Odkrywca ma pełną swobodę w wyborze nazwy odmiany.
Przykład:
Pinus densiflora 'Pendula'
Sosna gęstokwiatowa forma płacząca
Pomocny słownik
Poniżej prezentujemy słownik zawierający łacińskie słowa, które pojawiają się w nazwach gatunków i odmian roślin i opisują ich cechy. Słownik został stworzony specjalnie na potrzeby gości naszej strony, odwiedzających nasz punkt handlowy, a także wszystkich pasjonatów przyrody, spragnionych urozmaicenia swojej wiedzy na temat konkretnych cech interesujących ich gatunków i odmian roślin.
- aestivalis – letnia
- autumnale - jesienny
- aroborescens - drzewiasty
- alba – biała
- albospicata - białokończysta
- alpina – alpejska, wysokogórska
- angustifolia - wąskolistna
- annus - roczny
- arctitus – arktyczna
- argentea – srebrna
- argentea compacta – srebrna
- atrovirens - intensywnie zielony
- atropurpurea -intensywnie purpurowa
- aurea – złota
- aurea nana - złota karłowa
- aureomarginata - złotoobrzeżona
- aureovariegata – złotoobrzeżona
- autumnalis – jesienna
- barbatus - bródkowy
- brevifolia - krótkolistna
- caerulea – niebieska
- campestris – polna
- cerulea - modra
- columnaris – kolumnowa
- compacta – zwarta
- communis - pospolity
- concolor - jednobarwna
- cordifolia - sercolistna
- cultorum - ogrodowy
- densa - gęsta
- densiflora - gęstokwiatowa
- erecta - wyprostowana
- fastigiata - z pionowymi gałęziami
- filifera - nitkowata
- ferox – kolczasta
- flore pleno – pełnokwiatowa
- glauca – niebieskozielona
- glauca compacta - niebieskozielona zwarta
- glauca globosa - niebieskozielona kulista
- glauca prostrata - niebieskozielona płożąca
- grandiflora – wielkokwiatowa
- globosa - kulista
- gracilis - pełna gracji
- inversa - odwrotna
- latifolia - szerokolistna
- lutea – żółta
- horizontalis – rosnąca płasko/poziomo
- hybrida – mieszaniec/krzyżówka
- major - większa
- macrophylla - wielkolistna
- marginata - obrzeżona
- maritima – nadmorska
- medium - średni
- minima - miniaturowa
- montana – górska
- nana – karłowata
- nana compacta – karłowa zwarta
- nana hibernica – karłowy irlandzki
- nivea - biała
- odortata - wonna
- officinale - lekarski
- orientale – wschodnia
- palustris - błotny
- parviflora - drobnokwiatowa
- pendula - o formie płaczącej
- perennis - trwała
- prostrata - płożąca się po ziemi
- pubescens – omszona
- punctata – kropkowana
- purpurea – purpurowa
- purpurea pendula - purpurowy zwisający
- pygmaea - mała
- repanda - rozłogowy
- repens – pełzająca
- rosea – różowa
- rotundifolia – okrągłolistna
- rubra – czerwona
- sanquinea – krwistoczerwona
- saxatillis – skalna
- sempervirens – zimozielona
- semperflorens - stale kwitnący
- stricta – wyprostowana
- spiralis – spiralny
- triacanthos - trójcierniowa
- obelisk – słup
- oculus draconis – oczy smoka
- umbraculifera - kulista
- uniflora – jednokwiatowa
- variegata – pstra, wielokolorowa
- vernalis – wiosenna
- vernus - wiosenny
- viridis – zielona
- vulgaris – zwyczajna, pospolita
Wyżej wymienione hasła obejmujące łacińskie nazwy roślin będziemy starali się urozmaicać i uzupełniać o interesujące, związane z przyrodą i jej roślinnością zagadnienia.
Sprawdź również ciekawy temat czarcich mioteł - upiornych roślin : )