Jabłka na jabłoni

W polskich szkółkach roślin i sklepach znaleźć możemy ponad 60 różnych odmian jabłoni, przez co wybór konkretnej odmiany może być problematyczny, szczególnie jeżeli nigdy wcześniej nie sądziliśmy tego rodzaju drzew. Na co zwrócić uwagę przy wyborze drzewka? Jakie jabłonie sadzić w ogrodzie, by cieszyć się pysznymi owocami? Jakie są najpopularniejsze odmiany jabłoni, które sprawdzą się w ogrodzie?

Spis treści:

  1. Dlaczego warto sadzić jabłonie?
  2. Na co zwrócić uwagę, wybierając jabłoń?
  3. Kiedy sadzić jabłoń?
  4. Jakie jabłonie sadzić w ogrodzie
    1. Jabłonie letnie
    2. Odmiany jesienne jabłoni
    3. Odmiany zimowe jabłoni
  5. Podsumowanie

Dlaczego warto sadzić jabłonie?

Jabłoń to jedno z najpopularniejszych drzew owocowych, jakie znaleźć możemy w przydomowych ogródkach. Swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim temu, że należy do gatunków mało wymagających, dzięki czemu nie potrzebuje skomplikowanej i czasochłonnej pielęgnacji. Po zasadzeniu jabłoni w ogrodzie pierwsze owoce pojawiają się zwykle dopiero po 2-4 latach, ale ich ilość z sezonu na sezon jest coraz większa.

Owoce jabłoni są nie tylko bardzo smaczne, ale również zdrowe. Posiadają witaminy, beta-karoten, błonnik oraz minerały. W zależności od naszych preferencji możemy postawić na odmiany deserowe lub przetworowe, które świecie sprawdzą się przy domowej produkcji dżemów, musów, soków oraz kompotów. Jeżeli nasz ogródek pozwala na zasadzenie więcej niż jednego drzewa, warto wybrać kilka odmian o różnej porze dojrzewania owoców – w ten sposób będziemy mogli cieszyć się owocami przez cały sezon.

Na co zwrócić uwagę, wybierając jabłoń?

Decydując się na konkretną odmianę jabłoni do ogrodu, powinniśmy zwrócić uwagę na kilka cech. Jedną z najważniejszych jest poziom mrozoodporności. Zimowa pogoda w naszym kraju jest nieprzewidywalna. Chociaż w ciągu ostatnich kilku sezonów zimowe temperatury były wyższe niż jeszcze kilka lat temu, to nigdy nie możemy być pewni tego, czy siarczyste mrozy nie zagoszczą w naszym ogrodzie na dłużej. W takich warunkach warto wybierać odmiany jabłoni, które dobrze znoszą niskie temperatury.

Kolejnym z ważnych czynników, jakie należy wziąć pod uwagę, jest odporność danego gatunku na choroby, np. parcha, mączniaka prawdziwego oraz mączniaka rzekomego. Dodatkowo warto również zastanowić się, jakie jabłka lubimy i w jaki sposób chcemy je wykorzystać. Ważnym aspektem jest także obfitość owocowania i regularność plonowania.

Jeżeli nie prowadzimy profesjonalnej uprawy i zależy nam na jabłoni, która będzie prosta w utrzymaniu i pielęgnacji, do wyboru mamy kilka popularnych odmian, które świetnie sprawdzą się w każdym ogrodzie. Wśród nich znaleźć możemy zarówno odmiany deserowe, jak i przetworowe.

Kiedy sadzić jabłoń?

Idealnym czasem na posadzenie jabłoni jest jesień (okres od października do wystąpienia większych przymrozków). To właśnie w tym czasie jabłoń zwykle przyjmuje się najlepiej i jest w stanie bezproblemowo przezimować. Drzewo możemy sadzić również wczesną wiosną, przed rozwinięciem się pierwszych pąków. Aby ładnie się rozwijało, kluczowe jest podłoże oraz stanowisko, na jakim rośnie.

Jabłonie preferują miejsca nasłonecznione, osłonięte od wiatru, na których znajdują się żyzne, lekko kwaśne gleby. Dobrze rosną, gdy podłoże jest wilgotne. Przed posadzeniem jabłoni warto pozbyć się chwastów i użyźnić ziemię nawozem. Na dno dołka można wlać odrobinę wody i po jej wsiąknięciu umieścić w nim drzewko, rozkładając uważnie korzenie i przesypując je ziemią. Po zasadzeniu drzewa kluczowe jest jego obfite podlanie. Jeżeli planujemy wkopanie kilku sadzonek, minimalna odległość między nimi powinna wynosić ok. 3-5 metrów.

Jakie jabłonie sadzić w ogrodzie:

  • Papierówka (Oliwka Żółta)
  • Piros
  • Geneva Early
  • Alka
  • Antonówka
  • Kosztela
  • Malinówka (Malinowa Oberlandzka)
  • Delikates
  • Złota Reneta
  • Szara Reneta
  • Ligol

Jabłonie letnie

Chociaż zdecydowana większość dostępnych w Polsce jabłoni to odmiany, które dają owoce jesienią, to w szkółkach roślin znaleźć możemy kilka odmian wczesnych. Ich owoce są gotowe do zbioru zwykle już w drugiej połowie lipca bądź na początku sierpnia.

Papierówka (Oliwka Żółta)

Papierówka, zwana również Oliwką Żółtą, to odmiana jabłoni, która owocuje zwykle w drugiej połowie lipca. Drzewo jest odporne na mróz i mało podatne na takie choroby jak parch jabłoni czy mączniak. Owoce Papierówki są średniej wielkości i mają białożółty kolor. Są smaczne i charakteryzują się delikatnym, aromatycznym miąższem. Niedojrzałe owoce świetnie nadają się na przetwory. Gdy dojrzeją, idealnie sprawdzają się w formie zdrowej przekąski. Warto podkreślić, że owoce szybko przejrzeć-wają, a drzewo ma skłonność do owocowania co dwa lata. By zbiory były bardziej regularne, należy wczesnym latem przerzedzać zawiązki.

Piros

Kolejną z popularnych odmian wczesnych jest Piros, czyli jabłoń owocująca zwykle w pierwszej połowie sierpnia. Piros charakteryzuje się niezwykle smacznymi, soczystymi owocami, które są kwaśnosłodkie. Utrzymują się one stosunkowo długo i możemy zbierać je kilkukrotnie. Mają niewielki rozmiar. Odmiana charakteryzuje się wysoką odpornością na mrozy oraz jest mało podatna na choroby jabłoni. Należy do drzew o średniej silne wzrostu. Jego niewątpliwą zaletą jest to, że zwykle owocuje corocznie.

Geneva Early

Ta odmiana jabłoni rozpoczyna owocowanie w drugiej połowie lipa. Jabłka dojrzewają stopniowo, dzięki czemu możliwe są kilkukrotne zbiory. Owoce mają średnią wielkość i szybko przejrzewają. Wyróżniają się błyszczącą skórką z czerwonym rumieńcem. Miąższ jest kwaskowaty oraz bardzo soczysty. Jabłka nadają się do bezpośredniego spożycia. Drzewo jest odporne na silne mrozy oraz rzadko choruje. Podobnie jak Piros, owocuje każdego roku.

Alka

Alka, znana także pod nazwą Waleria, to polska odmiana jabłoni, która owocuje w połowie sierpnia.  Ma owoce pokryte czerwonobrązowym rumieńcem o małej lub średniej wielkości. Miąższ ma słodki smak, co jest rzadko spotykane w jabłoniach wczesnych. Drzewo rośnie umiarkowanie silnie i jest wytrzymałe na mrozy. Uważa się, że odmiana jest całkowicie odporna na parch. Drzewa mają tzw. płaczący przekrój – cienkie pędy łatwo zwieszają się pod ciężarem owoców, które pojawiają się regularnie, każdego roku.

Odmiany jesienne jabłoni

Odmiany jabłoni, które owocują jesienią, są w Polsce znacznie popularniejsze. Przy odpowiednim przechowywaniu ich owoce mogą przeleżeć nawet kilka miesięcy, dzięki czemu są tak chętnie wybierane przez polskich sadowników i działkowców.

Antonówka

Ten rodzaj jabłoni cieszy się niezmienną popularnością od wielu lat. Odmiana pochodzi z Rosji. Jej owoce są gotowe do zbiorów w pierwszej połowie września, a w przypadku owoców na przetwory możemy zerwać je zwykle już pod koniec sierpnia. Antonówka ma kwaskowate owoce o ciekawym aromacie. Mają charakterystyczne żółte zabarwienie skórki. Delikatny miąższ świetnie sprawdza się przy wypiekach i deserach. Antonówka to również częsty składnik soków.

Drzewo charakteryzuje się luźną koroną. Jest odporne na mróz i choroby, a owoce pojawiają się na nim co drugi rok.

Kosztela

Kosztela, zwana również Wierzbówką Zimową, to jesienna odmiana jabłoni, która owocuje od września do października. Ma owoce o żółtozielonym kolorze. Na jej skórce pojawia się czasem delikatny rumień lub cętki. Owoce są trudne w przechowywaniu i łatwo ulegają obiciu. Rekompensuje to jednak niezwykle słodki smak miąższu. Jabłka świetnie nadają się do bezpośredniego spożycia. Najlepiej smakują po około miesiącu od zbioru. Drzewo jest odporne na mrozy i choroby. Ma dużą i rozłożystą koronę o kulistym kształcie.

Malinówka (Malinowa Oberlandzka)

Kolejna z odmian, które możemy często spotkać w ogrodzie, to Malinowa Oberlandzka. Jest drzewem o ciemnoczerwonych, średniej wielkości owocach, które dojrzewają w drugiej połowie września. Najlepiej smakują zaraz po zbiorze, kiedy ich miąższ jest najbardziej soczysty. Swoją nazwę Malinówka zawdzięcza lekkiemu posmakowi maliny wyczuwalnemu w dojrzałych owocach. Drzewo rośnie powoli i tworzy kulistą koronę, którą należy regularnie przycinać. Odmiana plonuje co rok i jest odporna na choroby grzybowe i mróz.

Delikates

Jest to polska odmiana jabłoni o średnich lub dużych owocach, które zbieramy w pierwszej połowie września. Mają one smaczny, soczysty, lekko winny miąższ o niepowtarzalnym smaku. Skórka Delikates zabarwiona rumieńcem w kolorze wiśni jest bardzo delikatna. Owoce możemy wykorzystać na przetwory. Drzewo plonuje każdego roku. Odmiana rośnie dość silnie i jest odporna na mróz oraz choroby.

Jabłka odmiany 'Delikates' 'Delikates'

Odmiany zimowe jabłoni

Odmiany zimowe to bardzo częsty wybór wśród działkowców. Dzięki nim świeżymi owocami możemy cieszyć się nawet wtedy, gdy temperatury na dworze są już bardzo niskie. Owoce  odmian zimowych świetnie nadają się do przechowania.

Złota Reneta

Ta odmiana, zwana również Królową Renet, daje średniej wielkości owoce o kwaskowatym, lekko winnym smaku. Jabłka można spożywać bezpośrednio po zerwaniu lub użyć je w przetworach. Są one średniej wielkości, a ich cienka, złotożółta skóra jest często pokryta pomarańczowym rumieńcem. Odmiana uznawana jest za bardzo wartościową. Złota Reneta dobrze rośnie w miejscach z przewiewem. Jest odporne na mróz i mało wrażliwe na choroby. Formuje koronę w kształcie odwróconego stożka. Zwykle owocuje przemiennie.

Szara Reneta

Ten rodzaj jabłoni to najlepszy wybór w przypadku wszystkich amatorów szarlotki oraz placków z jabłkami. Szara Reneta daje soczyste owoce o kwaskowatym smaku, które można przechowywać nawet do lutego. Chociaż jej wygląd nie jest tak piękny jak w przypadku innych popularnych odmian, to smak owoców w pełni to rekompensuje. Szara Reneta jest odmianą odporną na mróz i rzadko choruje. Rośnie szybko i tworzy rozłożystą koronę. Jest mało wymagająca i dobrze rośnie na podłożu gliniastym.

Ligol

Jest to odmiana jabłoni, która powstała w Polsce. Owocuje w październiku, a jej jabłka są idealne do spożycia dopiero pod koniec zimy. Mają słodko-kwaśny smak i są niezwykle soczyste. Ich skórka ma kolor zielonkawy z czerwonym rumieńcem. Jabłka są duże i chrupiące. Drzewa natomiast – łatwe w uprawie. Ligol charakteryzują się wysokim poziomem odporności na choroby, w tym choroby przechowalnicze. Koronę drzewa należy regularnie przycinać.

Podsumowanie

Wybór jabłoni powinien zależeć przede wszystkim od naszych potrzeb i preferencji. Jeżeli lubimy jeść jabłka w formie nieprzetworzonej, najlepszym wyborem będzie jabłoń deserowa. Jeżeli natomiast zależy nam na owocach, które sprawdzą się przy wypiekach i innych przetworach, znacznie lepszym wyborem będzie zasadzenie jabłoni przetworowej. Przy większej powierzchni działki warto zdecydować się na kilka odmian o różnych terminach owocowania – dzięki temu pysznymi i świeżymi jabłkami z własnego ogródka będziemy mogli cieszyć od początku lata aż do później zimy.