Grab to jedna z popularniejszych roślin wybieranych na żywopłoty liściaste, obok buka czy bukszpanów, ze względu na jego walory ozdobne czy łatwość w formowaniu. Dodatkowo ma niewielkie wymagania stanowiskowe, dobrze znosi trudne warunki i jego sadzenie nie jest trudne. Z tego powodu często tworzy się z niego niezwykłe żywopłoty w przydomowych i miejskich ogrodach.
Spis treści:
- Grab pospolity – cechy i wymagania
- Odmiany grabu pospolitego
- Kiedy sadzić żywopłot z grabu?
- Jak sadzić żywopłot z grabu?
- Jak szybko rośnie żywopłot z grabu?
- Pielęgnacja żywopłotu z grabu
Grab pospolity - cechy i wymagania
Najpopularniejszym gatunkiem grabu wybieranym na żywopłoty jest ('Carpinus betulus'). Jego największą ozdobą są liście - sercowate, pojedyncze, skrętoległe i podwójnie piłkowane, które na zimę brązowieją i zwijają się. Co szczególnie istotne dla posiadaczy żywopłotów – zbrązowiałe, suche liście często nie opadają, tylko pozostają na gałęziach aż do wiosny. Grab ten nie ma natomiast szczególnych wymagań stanowiskowych, choć najlepiej rośnie na żyznej, gliniastej lub piaszczysto – gliniastej glebie. Z powodzeniem może być sadzony zarówno w miejscach bardzo zacienionych, jak i w pełnym słońcu. Dobrze znosi mrozy i suszę.
Odmiany grabu pospolitego
Na żywopłot sprawdzi się jednak nie tylko grab pospolity, ale również jego odmiany, które różnią od niego wyglądem czy wymaganiami glebowymi. Wśród nich niezwykle ciekawa jest odmiana mająca ciemnozielone liście z licznymi, nieregularnymi, żółtymi lub kremowobiałymi plamami, o korze popielatoszarej z jasnymi smugami. Wymaga jednak żyznej, umiarkowanie wilgotnej ziemi, która jest bogata w próchnicę.
Odmiana wniesie trochę kolorystyki do ogrodu w ciągu roku, gdyż jej młode liście są czerwone i zazieleniają się dopiero z czasem. Rośnie jednak wolniej niż inne graby pospolite, ale podobnie jak one, dobrze znosi miejsca słoneczne i cieniste, przy czym nie lubi kwaśnej gleby. Natomiast 'Quercifolia' stworzy w ogrodzie nietypowo wyglądający żywopłot, gdyż odmiana ta wyróżnia się kształtem liści – są one wąskie, powycinane i różnej wielkości, przez co w niczym nie przypominają typowych, owalnych i ząbkowanych liści grabu. Ma jednak większe wymagania glebowe i rośnie bardzo wolno.
Grab pospolity ’Quercifolia’
Kiedy sadzić żywopłot z grabu?
To, kiedy najlepiej sadzić graby zależy od tego, jakie sadzonki wybierzemy. Graby z doniczek można sadzić właściwie przez cały sezon, to znaczy od wiosny aż do jesieni. Natomiast najlepsza pora do sadzenia drzewek z gołym korzeniem wypada dwa razy do roku, czyli wczesną wiosną oraz późną jesienią. Wtedy sadzonki nie weszły jeszcze w stan wegetacji lub już go zakończyły. Z sadzeniem warto jednak poczekać na pochmurne dni, kiedy ziemia jest wilgotna – rośliny mają wówczas lepsze warunki do przyjęcia się i łatwiej jest przekopać grunt.
Jak sadzić żywopłot z grabu?
Graby, podobnie jak inne rośliny, wymagają odpowiedniego rozplanowania i przygotowania miejsca. Zatem na etapie projektowania żywopłotu z grabu należy zastanowić się nad tym, jaki ma być efekt końcowy. Jeżeli żywopłot ma być gęsty i w ogrodzie jest dostatecznie dużo miejsca, graby można zasadzić w dwóch rzędach. Jeżeli jednak tego miejsca jest mniej, w ogrodzie należy rozplanować żywopłot jednorzędowy. Wybór ten wpłynie na ilość sadzonek, jakie będzie trzeba zakupić, gdyż zmieni się ich ilość na metr.
Przed przystąpieniem do posadzenia żywopłotu w wyznaczonym miejscu zalecamy wytyczyć jego linię, dokładnie przekopać i oczyścić glebę z trawy, chwastów i kamieni. Jeżeli w ogrodzie ziemia jest słabej jakości, warto użyźnić ją kompostem lub uzupełnić dobrej jakości ziemią ogrodową. Na tak przygotowanym podłożu oznaczamy patykami i sznurkiem odpowiednio jeden lub dwa rzędy. Warto też od razu przyciąć dodatkowy patyczek o odpowiedniej długości, czyli ok 25 centymetrów, ułatwiający zachowanie odstępu podczas sadzenia grabu. W przypadku dwóch rzędów, sadzonki grabu na żywopłot umieszczamy naprzemiennie z zachowaniem odstępu wspomnianych 25 centymetrów.
Sadzonkom, które są kopane z gruntu (tzw. z gołym korzeniem), przed umieszczeniem w glebie należy przyciąć korzenie do długości 15-20 centymetrów, jeżeli są za długie lub nie zostały wcześniej obcięte. Do ich zasadzenia należy przygotować rów o głębokości co najmniej takiej, na jakiej rosły wcześniej. Wyznacza ją ciemniejsza barwa kory wyraźnie odznaczająca się na drzewkach parę centymetrów nad korzeniem. Przed umieszczeniem w ziemi warto też namoczyć zakupione sadzonki przez dwie-trzy godziny np. w wiaderkach z wodą.
Taki żywopłot możemy przycinać zaraz po posadzeniu, aby uzyskać jedną linię, gdyż drzewka są bezlistne. Jeżeli sadzonki są starsze i większe (mierzące nawet metr), bez obawy można przyciąć je mocnej, pozostawiając ponad ziemią tylko 30-40 centymetrów. To pozwoli na mocne rozkrzewienie roślin i uzyskanie żywopłotu, który będzie gęsty także w dolnej części.
Drzewka z doniczek najlepiej sadzić do głębszych dołków, aby cała ziemia z pojemnika zmieściła się w gruncie. Warto pamiętać, że podlanie ich, gdy są jeszcze w doniczkach, ułatwi ich wyjęcie oraz ewentualne rozluźnienie zbitych korzeni.
Niezależnie od wyboru sadzonek, każdą z nich dokładnie przysypujemy ziemią i lekko ugniatamy, a następnie obficie podlewamy cały żywopłot.
Jak szybko rośnie żywopłot z grabu?
Regularnie przycinany żywopłot z grabu pospolitego rośnie stosunkowo szybko, osiągając nawet półmetrowe przyrosty roczne. Na początku jednak warto uzbroić się w cierpliwość, ponieważ sadzonki potrzebują czasu na ukorzenienie się i ich wzrost nie będzie taki szybki w pierwszym czy nawet w drugim roku po posadzeniu. Warto też pamiętać, że w zależności od warunków w ogrodzie czy też wybranego gatunku grabu i jego odmiany, tempo wzrostu będzie inne.
żywopłot z grabu
Pielęgnacja żywopłotu z grabu
Po posadzeniu grabu w formie żywopłotu należy pamiętać o jego regularnym podlewaniu. Dotyczy to zwłaszcza młodych sadzonek, które dopiero się ukorzeniają. Najlepiej nawadniać je regularnie i mocno, gdyż wtedy woda może dotrzeć w głąb ziemi do korzeni. Wówczas nie podlewamy ich jednak zbyt często, aby woda nie zaczęła zalegać w glebie i tworzyć błota.
Starszy żywopłot z grabu nie wymaga już tak intensywnego podlewania, które staje się konieczne tylko w przypadku przedłużającej się suszy. Przycina się go trzy razy do roku w ściśle określonych porach. Pierwsze cięcie wykonuje się jeszcze w zimie, czyli w styczniu lub lutym. Kolejny terminem przycinania jest początek lata, a konkretnie czerwiec, kiedy rośliny wypuściły już młode, dobrze widoczne pędy. Ostatni raz cięcie grabów należy przeprowadzić w ostatnie dni sierpnia lub w pierwsze dni września. Natomiast jedynym zabiegiem, jaki należy wykonać wiosną przy tego rodzaju żywopłocie, oprócz ewentualnego podlewania, jest jego nawożenie. Doskonale sprawdzi się w tej roli przygotowany w minionym roku kompost czy zwykłe, wieloskładnikowe nawozy mineralne.
Podsumowanie
Niezależnie od wyboru gatunku i odmiany grabu, jego sadzenie nie jest trudne. Podczas tego procesu warto zwrócić uwagę na wszystkie aspekty, gdyż im staranniej żywopłot zostanie przygotowany, tym piękniejszy będzie efekt końcowy. Odpowiednia pielęgnacja pozwoli natomiast przez lata cieszyć się wspaniałym, zielonym żywopłotem.