barwinek większy liście

Najczęściej spotykaną w ogrodach rośliną okrywową jest... trawa rosnąca w formie trawnika. Dobrze utrzymany trawnik bardzo dobrze pokrywa powierzchnię gleby i jest niewątpliwą ozdobą ogrodu, może także wyznaczać jego rekreacyjną część. Wbrew pozorom jednak trawnik jest bardzo wymagający, wymaga wiele wysiłku, a nawet największe zaangażowanie w jego utrzymanie na nic się nie zda na niewłaściwym stanowisku. Bo trawnik wymaga gleb żyznych i świeżych, przepuszczalnych, niezbyt suchych, ale i nie podmokłych. Źle rośnie na piasku, na glebach kwaśnych i w cieniu. Wymaga intensywnego podlewania, nawożenia i regularnego koszenia. 

Alternatywą dla wszystkich, którzy nie mają warunków do utrzymania trawnika lub ochoty na pracę przy nim albo po prostu nie mają do trawników sentymentu i chętniej widzieliby w jego miejscu coś innego, mogą być rośliny okrywowe, zwane też dywanowymi. Ich zadaniem jest pokrycie powierzchni gleby, co zapobiega wywiewaniu cząsteczek gleby przez wiatr. Na obszarach ze spadkiem terenu rośliny okrywowe ograniczają wymywanie gleby przez wodę, ograniczają straty wody przez parowanie, a także ograniczają rozwój chwastów. Zalicza się do nich przede wszystkim gatunki i odmiany bardzo niskie lub ścielące się po powierzchni gleby, ale także wyższe, o rozłożystym pokroju. Ich różnorodność pozwala dobrać coś do każdego stanowiska i własnych preferencji.

Stanowisko zacienione

Jako najczęściej wymienianą przewagę roślin okrywowych nad trawnikiem wymienia się to, że odpowiednio dobrane gatunki z powodzeniem mogą rosnąć nawet w dużym cieniu. W takich warunkach po prostu nie ma możliwości uzyskać dobrze wyglądającego trawnika. Natomiast na przykład bluszcz pospolity, barwinek mniejszy czy runianka pospolita bez problemów rozrastają się nawet pod koronami drzew, tworząc zwarty, zielony kobierzec.

Trzmielina Fortune Emerald GoldRunianka japońska Green Sheen

Zastosowanie ściółki z czarnej folii perforowanej lub włókniny zniweluje problem wyrastania chwastów. W ten sposób założenie staje się po prostu bezobsługowe.

Stanowisko słoneczne i suche

Także na słonecznym, suchym stanowisku trawnik będzie rósł raczej słabo, a w upalną pogodę będzie wymagał intensywnego podlewania. Natomiast pięciornik krzewiasty, trzmielina Fortune'a, irgi lub jałowce będą sobie w tych warunkach radzić znacznie lepiej. Skomponowanie roślin o różnych wysokościach, pokrojach, barwie liści pozwoli zamienić nudny, płaski teren w barwną, zróżnicowaną kompozycję.

Trzmielina Fortune Emerald GoldTrzmielina Fotrune'a 'Emerald Gold'

sosna pospolita slovacjaSosna pospolita 'Slovacja'

Oprócz typowych roślin okrywowych, w takim miejscu doskonale sprawdzą się także te znacznie rzadziej spotykane w polskich ogrodach  np. sosna pospolita 'Slovacja' czy cedr libański ‘Sargentii’. Dzięki dobraniu ciekawych i nietypowych roślin okrywowych, teren, który pod trawą wyglądałby marnie, ma szansę stać się największym atutem ogrodu. 

Okrywowe pnącza?

dławisz okrągłolistny liścieDławisz okrągłolistny

Jako rośliny okrywowe można zastosować także pospolite rośliny pnące, np. winobluszcz pięciolistkowy lub dławisz okrągłolistny. Nie znajdując podpór, będą się nisko ścielić po ziemi, miejscami nieznacznie się wypiętrzając. Napotykając na duże kamienie, pniaki czy konary będą się po nich wspinać, nadając stanowisku malowniczy, dziki charakter. 

Rośliny okrywowe na skarpy

Nie da się przecenić roli roślin okrywowych przy obsadzaniu skarp. Mocno korzeniące się i szybko rosnące rośliny, np. irga, trzmielina Fortune'a, tawulec pogięty, jałowiec sabiński 'Tamarsicifolia' nie tylko bardzo atrakcyjnie wyglądają, ale także utrwalają skarpę, zapobiegając jej osypywaniu się oraz erozji wodnej i wietrznej. Obsadzając skarpy warto pamiętać o zasadzie, aby rośliny wyższe (np. sosna kosodrzewina, jałowiec Pfitzera) sadzić na jej wierzchołku, natomiast rośliny niskie i płożące (np. runianka pospolita, jałowiec płożący 'Agnieszka') u podnóża. Taki układ uwydatnia skarpę i podnosi jej walory dekoracyjne. Aby jeszcze bardziej podkreślić pionowy układ skarpy, warto zróżnicować nasadzenia na samej stromiźmie, sadząc rośliny różniące się wysokością i strukturą liści w układach skośnych.

Skalniaki

Rośliny okrywowe doskonale nadają się także do ogrodów skalnych, chociaż trzeba pamiętać, że do skalniaków nie można używać gatunków i odmian zbyt ekspansywnych, które będą całkowicie pokrywać kamienie, a także zagłuszać pozostałe rośliny. Mniejsze skalniaki często są obsadzane roślinami miniaturowymi, dla których mocno rozrastające się rośliny okrywowe będą stanowić dużą konkurencję. Natomiast posadzone wśród skał i kamieni jałowiec łuskowaty 'Blue Star' czy jałowiec pospolity 'Anna Maria' utworzą nieregularną plamę zieleni, okryją grunt, ale nie będą zbytnio konkurować z innymi, rosnącymi tam roślinami.

Jałowiec łuskowaty Blue StarJałowiec łuskowaty 'Blue Star'

Jałowiec płożący AgnieszkaJałowiec płożący 'Agnieszka'