Mahonia - Mahonia

Zimozielony krzew liściasty, znany także pod nazwą ościał. Rodzaj obejmuje kilkadziesiąt gatunków rosnących naturalnie w Azji i Amerykach. W Polsce uprawia się zaledwie kilka gatunków, z których najpopularniejszym jest mahonia pospolita (Mahonia aquifolium).

Jak wygląda mahonia?

Mahonia jest niskim krzewem, dorastającym (zależnie od gatunku i odmiany) do 80-300 cm wysokości, o pokroju zbliżonym do kulistego i wyprostowanych, sztywnych pędach. Liście zimozielone, złożone pierzaście z nieparzystej liczby listków. Listki twarde, skórzaste, błyszczące, z ostrymi ząbkami na brzegu. Jesienią liście mahonii nadal pozostają lśniące, ale przebarwiają się na jaskrawy czerwony kolor i takie pozostają przez zimę, a wiosną z powrotem zielenieją. 

Jak kwitnie mahonia?

Mahonia kwitnie wiosną, a jej kwiaty są żółte, pachnące, drobne i zebrane w duże, groniaste kwiatostany wyrastające ponad pędy lub zwisające. Ze względu na ilość i rozmiar kwiatostanów, kwitnące krzewy mahonii wyglądają bardzo okazale. 

Owocem mahonii są mięsiste, wydłużone i mają kolor ciemnogranatowy. Są jadalne i wykazują działanie prozdrowotne, chociaż w pewnych warunkach i w dużych ilościach mogą także być trujące. Do jedzenia nie nadają się pestki mahonii. 

Jakie są wymagania mahonii?

Mahonia jest rośliną bardzo żywotną i łatwą w uprawie. Ma niskie wymagania glebowe. Chociaż preferuje gleby wilgotne (ale nie podmokłe!), bardzo dobrze znosi okresowe przesuszenie gleby. Jak na roślinę liściastą zimozieloną, wykazuje bardzo dobrą mrozoodporność. Jeśli jest dobrze nawodniona, dobrze zimuje nawet na otwartym terenie. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu, ale znosi też cień. 

Jakie jest zastosowanie mahonii?

Mahonię można sadzić pojedynczo, w grupach i w kompozycjach. Doskonale nadaje się na niskie żywopłoty, a także do uprawy w pojemnikach. Polecamy ją do ogrodów przydomowych, parków i do zieleni osiedlowej. Sprawdza się na miejskich skwerach. 

Liście mahonii przypominają liście ostrokrzewów i tak samo mogą być wykorzystywane do tworzenia bożonarodzeniowych wieńców wieszanych na drzwiach wejściowych i kładzionych na świątecznych stołach. 

Owoce mahonii są doskonałe na wino i dżemy, mogą być także wykorzystywane do produkcji soków. 

Berberyna w owocach mahonii?

Owoce mahonii, podobnie jak owoce berberysów (z którymi są blisko spokrewnione) zawierają berberynę, która obecnie jest uznawana za jedną z “cudownych” substancji, mających leczyć wiele dolegliwości. Prowadzone badania częściowo potwierdzają pozytywny wpływ berberyny na gospodarkę cukrową czy lipidową organizmu człowieka, ale absolutnie nie polecamy zastępowania berberyną leków zleconych przez lekarza!  

Gatunki i odmiany mahonii:

Mahonia pospolita - gatunek najczęściej uprawiany o wysokości 80-100 cm

Mahonia pospolita ‘Apollo’ o zwartym, bardziej zagęszczonym pokroju

Mahonia pośrednia ‘Winter Sun’ - odmiana kwitnąca na przedwiośniu, a w cieplejszych krajach nawet zimą. W Polsce dorasta do 1,5 m wysokości

Mahonia japońska - dorasta do 3 m. Kwitnie w marcu

Mahonia Beala - gatunek pochodzący z Chin, w naturze dorastający nawet do 8 m, w Polsce znacznie niższy. Kwitnie na przedwiośniu.