Lipa szerokolistna - Tilia platyphyllos

Najwcześniej kwitnący gatunek lipy, o nieco mniejszej wydajności miodowej (do 300 kg miodu z 1 ha uprawy), za to cenny ze względu na ów wczesny termin kwitnienia. Lipa szerokolistna jest gatunkiem rodzimym, ale jest mniej popularna niż lipa drobnolistna. Występuje na wyżynach, znacznie rzadsza jest na północy kraju.

Jak wygląda lipa szerokolistna?

Drzewo liściaste o liściach sezonowych, dorastające nawet do 40 m wysokości, o szerokiej, zaokrąglonej koronie. Liście o kształcie sercowatym, typowym dla lip, ciemnozielone z górnej strony i jaśniejsze od spodu. Wśród odmian lipy szerokolistnej można znaleźć odmiany o liściach żółtych lub marmurkowych, a także formy o zredukowanej blaszce liściowej, typu Laciniata (Lipa szerokolistna ‘Laciniata’, lipa ‘Konieczko’). Znane są także odmiany pokrojowe, o koronie kolumnowej (Lipa szerokolistna ‘Fastigiata’) lub zwisającej (Lipa szerokolistna ‘Henryk’). Ciekawostką jest odmiana ‘Tortuosa’, o wymyślnie powyginanych pędach.

Jak i kiedy kwitnie lipa szerokolistna?

Lipa szerokolistna zaczyna kwitnąć w połowie czerwca, ok. dwa tygodnie przed lipą drobnolistną. Początek jej kwitnienia jest uznawany za początek sezonu na lipowy pożytek dla pszczół, który - dzięki doborowi różnych gatunków - może trwać niemal nieprzerwanie aż do września (we wrześniu kwitnie jedna z najpóźniejszych lip tj. lipa Henry’ego (Tilia henryana).
Kwiaty lipy szerokolistnej przypominają kwiaty innych lip, są drobne i zebrane w wiechę przytwierdzoną do języczkowatej podsadki. Wydzielają intensywny i bardzo przyjemny, wyczuwalny z dużej odległości zapach.

Jakie wymagania ma lipa szerokolistna?

Lipa szerokolistna nie ma dużych wymagań, chociaż potrzebuje nieco lepszych warunków niż lipa drobnolistna. Preferuje gleby zwięzłe, zasobne i żyzne, głębokie, niepodmokłe, ale i niezbyt suche. Do pewnego stopnia znosi zanieczyszczenia powietrza, więc nadaje się do nasadzeń w miastach, ale nie przy bardzo ruchliwych ulicach. Najlepiej rośnie w pełnym słońcu. Jest w pełni mrozoodporna i przystosowana do naszego klimatu.

Gdzie sadzić lipę szerokolistną?

Lipa szerokolistna i jej odmiany to popularne i bardzo lubiane drzewo ozdobne, sadzone dla regularnego pokroju, głębokiego cienia, jaki daje jej korona oraz dla pięknego zapachu kwiatów. Często rośnie w parkach, na osiedlach i placach zabaw, a także wzdłuż bocznych ulic i deptaków. Nie brakuje jest także w ogrodach przydomowych. Lipa szerokolistna jest także uprawiana jako drzewo miododajne, niezawodnie dostarczające cennego pożytku pszczelego. Ususzone kwiaty lipy drobnolistnej nadają się do sporządzania herbat ziołowych, które mają delikatne działanie napotne i są stosowane do wspomagającego leczenia przeziębień.