Klon palmowy - Acer palmatum

Klony palmowe to jedne z najładniejszych drzew i krzewów, mające niezliczoną rzeszę wielbicieli i kolelcjonerów. Przepiękne i niepowtarzalne kształty i kolory liści, zwykle zmieniające się w ciągu roku, sprawiają, że klon palmowy jest najpiękniejszą ozdobą niejednego ogrodu.

Jak wygląda klon palmowy?

Klony palmowe to niewielkie drzewka, dorastające w naturze do 10 m, w Polsce nieprzekraczające 5-6 m. Wiele odmian klonów palmowych jest karłowych lub miniaturowych, są wśród nich odmiany nie dorastające nawet do 1 m wysokości. Gatunek wyróżnia się malowniczym, filigranowym pokrojem dzięki cienkim pędom i luźnemu układowi gałęzi. Malowniczy wygląd jest także typowy dla wszystkich odmian, chociaż różnią się one pokrojem; na rynku dostępne są klony palmowe o pokroju kulistym, wzniesionym, a nawet kolumnowym. Bardzo popularne są odmiany o parasolowatym kształcie, wyróżniające się przewisającymi gałązkami. 
Najpiękniejsze u klonów palmowych są liście, pojedyncze, głęboko klapowane. Liczba i szerokość klap różni się między odmianami, ale większość klonów palmowych ma liście 5-7 klapowe. Do ciekawszych i bardziej poszukiwanych klonów palmowych należą odmiany z grupy “Dissectum”, charakteryzujące się bardzo wąskimi albo wręcz nitkowatymi klapami, często z nieregularnym brzegiem blaszki liściowej. 
Poza kształtem, niezwykłe są także kolory liści klonów palmowych. Mogą być one zielone, bordowe, purpurowe, czerwone, różowe, kremowe, w wielu odcieniach tych kolorów. Wiele odmian ma także liście dwu- lub trójbarwne, o kontrastowym kolorze marginesu albo pstre. Dodatkowo, kolor liści może się zmieniać w ciągu sezonu i różnić się wiosną i latem. A najpiękniejsze kolory liści klony palmowe mają jesienią, w czasie przebarwień. Wówczas zobaczyć można całą feerię barw w różnych odcieniach żółci, czerwieni i pomarańczu. Intensywność i jaskrawość tych barw nie pozwala przejść obojętnie obok klonu palmowego w jesiennej odsłonie!

Jak kwitnie klon palmowy?

Kwiaty klonu palmowego nie mają większego znaczenia dekoracyjnego. Zebrane są w groniaste kwiatostany, a potem przekształcają się w skrzydlaki - owoce typowe dla wszystkich klonów. Kolor kwiatów zależy od odmiany i zwykle jest podobny do koloru liści.

Jakie wymagania ma klon palmowy?

Jak klon palmowy zimuje w Polsce?

Klon palmowy pochodzi spoza naszego klimatu i jest nieco wrażliwy na duże mrozy, mimo to daje się bez problemu uprawiać na terenie niemal całej Polski. Aby ułatwić mu zimowanie, należy wybrać mu miejsce zaciszne, osłonięte od zimowych, wysuszających wiatrów. Przez 2-3 lata po posadzeniu warto go zabezpieczać na zimę, zwłaszcza jeśli spodziewany jest duży spadek temperatur. Do osłonięcia doskonale nadaje się biała agrowłóknina albo słomiane maty lub chochoły. Osłony należy zakładać dopiero wtedy, gdy ziemia zamarznie i zdjąć, gdy minie ryzyko największych mrozów, zwykle na początku marca. Szyjkę korzeniową warto osłonić kopczykiem z ziemi lub kory. 
Duży wpływ na właściwe zimowanie klonów palmowych ma kondycja roślin oraz właściwe nawożenie. Wrażliwe na mróz są zwłaszcza krzewy intensywnie rosnące, dlatego należy unikać obfitego nawożenia azotem oraz nawozami organicznymi bogatymi w ten składnik, zwłaszcza w drugiej połowie lata. Mrozoodporność poprawi się natomiast po zastosowaniu nawozów o wyższej zawartości potasu.

Jaka gleba jest najlepsza dla klonu palmowego?

Klony palmowe najlepiej rosną na glebach próchnicznych, średnio zasobnych i przepuszczalnych, stale umiarkowanie wilgotnych, o odczynie kwaśnym lub lekko kwaśnym. Przy wysokiej zawartości próchnicy glebowej, klony palmowe tolerują także obojętny odczyn podłoża. Gatunek cechuje się jednak sporą tolerancją i dobrze radzi sobie także na glebach słabszych. Można go z powodzeniem uprawiać w zasadzie na każdej glebie, z wyjątkiem suchych gleb piaszczystych oraz gleb bardzo ciężkich i podmokłych. Niekorzystny wpływ niewłaściwego rodzaju gleby można zmniejszać przez stosowanie regularnego podlewania i nawożenia, zwłaszcza z wykorzystaniem nawozów organicznych. 
Klon palmowy na płytki system korzeniowy, dlatego bardzo dobrze reaguje na ściółkowanie, na przykład przekompostowaną korą. Warstwa ściółki zmniejsza wahania wilgotności i temperatury podłoża.

Jakie stanowisko jest najlepsze dla klonu palmowego?

Klon palmowy najlepiej rośnie w jasnym półcieniu. W takich warunkach gleba nie wysycha zbyt szybko, a liście nie są narażone na przypalenia od ostrego słońca. 
Na stanowisku słonecznym, zwłaszcza w czasie letnich upałów, konieczne może być regularne podlewanie, żeby nie dopuścić do zbytniego przesychania gleby. Liście niektórych odmian, zwłaszcza tych o jasnych kolorach, mogą być przypalane przez letnie słońce. 
Klony palmowe dobrze rosną w cieniu, ale w takich warunkach liście nie wybarwiają się w sposób typowy dla odmiany i rośliny dużo tracą na dekoracyjności. 

Gdzie sadzić klony palmowe?

Klony palmowe mają bardzo szerokie zastosowanie. Są nieodzownym elementem ogrodów w stylu japońskim. Ale sprawdzą się także w ogrodach innego typu. Wdzięcznie wyglądają w roli solitera, doskonale nadają się do ogrodów skalnych, jako urozmaicenie i ożywienie rabat złożonych głównie z jednorodnych iglaków. Malowniczo prezentują się w okolicy oczek wodnych i strumyków. Słabiej rosnące odmiany świetnie radzą sobie w pojemnikach. Klony palmowe to także doskonałe tworzywo do formowania bonsai. 
Bardzo szeroki wybór odmian klonów palmowych pozwala dobrać odpowiednią roślinę do każdej kompozycji, a także stworzyć bogatą w kolory i kształty kompozycję złożoną z samych klonów palmowych. 

Najpopularniejsze odmiany klonów palmowych:

klony palmowe z grupy dissectum:

Klon palmowy ‘Garnet’ - liście ciemnoczerwone, dorasta do 1-2 m
Klon palmowy ‘Orangeola’ o liściach czerwonych. Pokrój częściowo przewisający. 
Klon palmowy ‘Koto-no-ito’ ma zielone liście i dorasta do 1,5 m wysokości
Klon  palmowy ‘Flavescens’ wyróżnia się żółtym kolorem liści. Pokrój kaskadowy. Maksymalna wysokość 1,5-2 m. 
Klon palmowy ‘Emma’ o liściach w zmiennym kolorze. Pokrój parasolowaty, maksymalna wysokość 1,5-2 m

klony palmowe o liściach bordowych:

Klon palmowy ‘Tamukeyama’ - dorasta do 2 m, pokrój częściowo przewisający
Klon palmowy ‘Skeeter’s Broom’ - dorasta do 1,5-2 m, pokrój wzniesiony
Klon palmowy ‘Pixie’ rośnie jako szeroki, rozłożysty krzew i dorasta do 2 m
Klon palmowy ‘Ruby Star’ osiąga tylko 1 m wysokości i rośnie rozłożyście
Klon palmowy ‘Pung Kil’ dorasta do 3-4 m i rośnie kolumnowo
Klon palmowy ‘Pink Passion’ wyróżnia się różowym kolorem liści
Klon palmowy ‘Pendulum Julian’ jest odmianą płaczącą, dorasta do 1,5 m wysokości
Klon palmowy ‘Jerre Schwartz’ charakteryzuje się wzniesionym pokrojem i dorasta do 2 m wysokości

klony palmowe o liściach żółtych:

Klon palmowy ‘Orange Dream’ ma pokrój kulisty i dorasta do 3-4 m wysokości
Klon palmowy ‘Katsura’ rośnie powoli, ale może dorastać nawet do 7 m. Pokrój krzaczasty

klony palmowe o liściach zielonych:

Klon palmowy ‘Seiryu’ ma liście zielone, koronkowo postrzępione. Ma wzniesiony pokrój i dorasta do ok. 1,5 m
Klon palmowy ‘Sango Kaku’ dorasta do ok. 10 m i charakteryzuje się wzniesionym, wąskim pokrojem
Klon palmowy ‘Bi hoo’ ma cytrynowozielone liście i żółtopomarańczowe pędy. Dorasta do 2-3 m i ma pokrój krzaczasty
Klon palmowy ‘Ellen’ dorasta do 1 m i rośnie krzaczasto. Liście mocno powcinane. 

klony palmowe o liściach wielobarwnych:

Klon palmowy ‘Shin Deshojo’ ma wzniesiony pokrój i dorasta do 2-3 m. Liście wiosną czerwone, latem dwubarwne
Klon palmowy ‘Ijoshi’ o liściach zielono-różowych. Ma pokrój krzewiasty i dorasta do 2 m wysokości. 
Klon palmowy ‘Beni-shichi-henge’ dorasta do 1,5-2 m. 
Klon palmowy ‘Butterfly’ osiąga 2-3 m wysokości i rośnie krzaczasto.