Hurma (Diospyros)

Nazwa “hurma” jest w Polsce mało rozpowszechniona, ale o owocach kaki (znanych także jako persymona czy szaron) oraz o hebanowym drewnie słyszał pewnie każdy. A zarówno kaki, jak i tak cenne, czarne, hebanowe drewno pochodzą od hurmy, zwanej także drzewem kaki albo hebanowcem.
Hurma (Diospyros) to rodzaj drzew obejmujący kilkaset gatunków, rosnących przede wszystkim w klimacie ciepłym, ale kilka z nich można z powodzeniem uprawiać także w Polsce.

Jak wygląda hurma?

Hurma jest drzewem, które - zależnie od gatunku oraz warunków - mogą osiągać od 4 do nawet 30 m wysokości. W Polsce rosną znacznie mniejsze. Charakteryzują się ciemną lub nawet czarną korą. Wiele gatunków hurmy jest zimozielona; do uprawy w naszym klimacie nadają się gatunki o liściach sezonowych. Liście hurm są wydłużone, skórzaste i błyszczące.

Jak kwitnie hurma?

Hurmy mogą być zarówno jedno- jak i dwupienne. W tym drugim przypadku, kwiaty męskie i kwiaty żeńskie występują na innych egzemplarzach, a owoce są wytwarzane tylko na drzewach żeńskich. Co jednak ciekawe, owoce mogą być wytwarzane nawet bez zapylenia czyli bez obecności osobnika męskiego. Wówczas owoce są pozbawione pestek czyli nasion. Kwiaty hurmy są drobne i nie mają walorów ozdobnych.

Czy owoce hurmy są jadalne?

Owoce hurmy, najczęściej znane jako kaki, są jadalne i bardzo smaczne, a przy tym zdrowe. Należy jednak spożywać jedynie dojrzałe owoce, ponieważ niedojrzałe, zwłaszcza zjadane w większych ilościach, mogą być szkodliwe.

Owoce kaki były znane już w starożytności; w starożytnej Grecji były nazywane “owocem bogów”.

Jak uprawiać hurmę?

Chociaż hurmy pochodzą z cieplejszych stref klimatycznych, kilka z nich można uprawiać w Polsce. Są to m.in. hurma amerykańska (Diospyros virginiana), hurma kaukaska (Diospyros lotus) czy hurma wielkokwiatowa (Diospyros grandiflora). Wymagają one stanowisk osłoniętych i zacisznych, a w młodym wieku także zabezpieczenia przed mrozem.
Dla hurmy należy wybrać stanowisko dobrze nasłonecznione. Odpowiednia będzie gleba głęboka, zasobna i próchniczna, niezbyt sucha, ale przepuszczalna.

Jakie zastosowanie ma hurma?

W Polsce hurma jest stosowana przede wszystkim jako drzewo ozdobne, które może owocować, ale ze względu na nieoptymalne warunki, owocowanie jest raczej słabe. Dlatego trudno jest traktować hurmę jako drzewo owocowe, chociaż jej owoce są smaczne i bardzo wartościowe odżywczo. Uprawiana jest głównie w arboretach i kolekcjach, ale z powodzeniem może być także sadzona w ogrodach przydomowych, a w najcieplejszych rejonach kraju - także w parkach.