Fotergilla (Fothergilla)
Fothergilla to krzew pochodzący ze Stanów Zjednoczonych (Ameryka Północna), o oryginalnych, pachnących kwiatach i urokliwie przebarwiających się jesienią liściach. Należy do rodziny oczarowatych, więc jest blisko spokrewniona z oczarami.
Jak wygląda fotergilla?
Fotergilla jest krzewem liściastym, zrzucającym liście na zimę. W naturze może osiągać nawet 4-5 m wysokości. Uprawiane w Polsce gatunki i odmiany dorastają w naszych warunkach do 1-2 m wysokości i podobnej szerokości. Fotergille mają kulisty, dość zwarty pokrój. Rozrastają się przez podziemne rozłogi, które są krótkie, prowadząc raczej do zagęszczenia krzewu niż tworzenia zarośli. Nie są ekspansywne.
Liście fotergilli są podobne do liści olszy; mają szeroki, zaokrąglony kształt, z wyrażnym, równoległym ożyłkowaniem, Są ciemnozielone i skórzaste. Jesienią widowiskowo przebarwiają się na różne odcienie czerwieni, pomarańczu i żółci. Ze względu na przepiękne kolory jesiennych liści oraz intensywność i skalę tych barw, fotergilla jest zaliczana do krzewów o najpiękniejszych przebarwieniach.
Jak kwitnie fotergilla?
Fotergilla kwitnie wiosną, tuż przed rozwojem liści lub równocześnie z nimi. Kwiaty są zebrane w stojące, długie, kłosowe kwiatostany. Są pozbawione płatków, ale długie, gęsto rozmieszczone, białe pręciki tworzą ciekawą, puszystą strukturę przypominającą małą szczotkę do mycia butelek. Kwiaty fotergilli wydzielają przyjemny, miodowy zapach i są miododajne, bardzo chętnie są odwiedzane przez pszczoły i inne owady zapylające.
Jakie wymagania ma fotergilla?
Fotergilla jest łatwa w uprawie i mrozoodporna. Wystarczy zapewnić jej odpowiednią glebę i posadzić we właściwym miejscu, aby co roku cieszyć się jej niezwykłymi, pachnącymi kwiatami i feerią barw jesiennych liści.
Jaką glebę lubi fotergilla?
Fotergillę najlepiej jest posadzić na glebie wilgotnej, ale przepuszczalnej, próchnicznej i dość zasobnej, o odczynie lekko kwaśnym. Nie toleruje gleb wapiennych. Źle rośnie na glebach suchych, w czasie lata może wymagać podlewania.
Jakie stanowisko jest najlepsze dla fotergilli?
Najlepsze dla fotergilli jest stanowisko półcieniste. Bardzo dobrze rośnie także w pełnym słońcu, ale pod warunkiem, że gleba jest stale wilgotna. Fotergilla może być sadzona także na stanowisku cienistym, ale wówczas gorzej kwitnie oraz znacznie słabiej się przebarwia, zatem traci swoje największe atuty.
Kiedy sadzi się fotergillę?
Sadzonki roślin w pojemnikach można sadzić w każddym terminie, niezależnie od pory roku. Nie powinno się tego robić tylko w przypadku, gdy ziemia jest zamarznięta, ponieważ wówczas nie ma możliwości dokładnego dociśnięcia podłoża do bryły korzeniowej.
Rośliny po posadzeniu należy bardzo obficie podlać, aż do zrobienia błota, które wypełni wszystkie przestrzenie między korzeniami a brzegami wykopanego dołka. Staranne podlewanie jest także konieczne przynajmniej przez kilka tygodni po posadzeniu roślin, z wyjątkiem sadzenia jesiennego,
Jak przycinać fotergillę?
Fotergilla nie wymaga przycinania, sama formuje się w zwarte i gęste krzewy. Jeśli jednak rośnie niezgodnie z oczekiwaniami, krzew można przyciąć wiosną, po przekwitnięciu.
Natomiast wczesną wiosną, przed początkiem wegetacji, warto wykonać cięcie sanitarne polegające na usunięciu gałązek suchych, uszkodzonych lub złamanych.
Co posadzić obok fotergilli?
Ze względu na podobne wymagania, naturalnym sąsiedztwem dla fotergilli są różaneczniki i azalie, które także wymagają gleby nieprzesychającej i kwaśnej. Fotergilla dobrze rośnie także w towarzystwie hortensji dębolistnej, a miejscach zacienionych - także hortensji ogrodowej. Bardzo efektownie wyglądają krzewy fotergilli podsadzone niskimi, kwitnącymi także na biało w maju konwaliami.
Zastosowanie fotergilli
Fotergilla nadaje się zarówno do ogrodów przydomowych, jak i do przestrzeni publicznej takiej jak parki, osiedla, miejskie skwery czy place zabaw. Można ją sadzić pojedynczo, w grupach lub w formie szpaleru. Bardzo dobrze wygląda w kolekcjach różaneczników, jako powtarzający się, odmienny od podstawowych roślin element. Jest także niezawodna jako krzew podszycia w parkach, zwłaszcza wilgotnych.
Gatunki i odmiany fotergilli popularne w Polsce:
Fotergilla większa (Fothergilla major) - w Polsce dorasta do 1,5-2 m. Kwiaty rozwijają się w tym samym czasie, co liście
Fotergilla Gardena (Fothergilla gardenii) - dorasta do 1-1,5 m, ma wzniesiony, krzaczasty pokrój
Fotergilla pośrednia ‘Blue Shadow’ - odmiana o srebrzystym zabarwieniu liści. Dorasta do 2 m
Fotergilla Gardena ‘Blue Mist’ - dorasta do 0,8 m, liście srebrzyste
Fotergilla karłowa ‘Harold Epstein’ - odmiana karłowa, dorastająca zaledwie do 0,5 m. Ma drobne liście i wiotkie pędy.