Cis (Taxus)
Cisy (Taxus) to zimozielone, iglaste krzewy wyróżniające się ciemnozielonymi, błyszczącymi, dość długimi igłami. Drewno cisa ma czerwonobrązową barwę, jest twarde i ciężkie, przez co jest bardzo cenione w snycerstwie. Jest gatunkiem długowiecznym, najstarszym w Polsce drzewem jest cis Henryk (“Cisy Henrykowskie”), rosnący we wsi Henryków Lubański na Dolnym Śląsku, który liczy już ponad 1250 lat i przeżył uszkodzenia wojenne i huragany.
Jak wygląda cis
Cis początkowo rośnie w formie rozłożystego krzewu, ale z wiekiem może przybierać kształt szerokiego, nieregularnego drzewa. Igły ciemnozielone, błyszczące, promieniście wyrastające z pędów.
Cis jest rośliną dwupienną, co oznacza, że kwiaty męskie występują na innych egzemplarzach niż kwiaty żeńskie, a owoce powstają tylko na osobnikach żeńskich w obecności osobnika męskiego. Wśród siewek gatunku występują krzewy męskie i żeńskie, które są nie do odróżnienia, zanim nie zakwitną, natomiast rozmnażane wegetatywnie odmiany mają już określoną płeć. Zależnie od preferencji, możesz wybrać roślinę owocującą lub pozbawioną owoców. Owoce cisa są jaskrawo czerwone i bardzo dekoracyjne, ponieważ wyraźnie odróżniają się od koloru igliwia.
Właściwości i zastosowanie cisa
- Cis jest wartościową i cenioną rośliną ozdobną, ponieważ przez cały rok wygląda równie pięknie, niezmiennie ciesząc oczy głęboką zielenią igieł. Pojawiające się jesienią na niektórych krzewach owoce są niewątpliwie dodatkowym, dużym atutem. Możesz także wybrać którąś z kolumnowych odmian cisa, aby otrzymać roślinę o wąskim, wzniesionym pokroju, która sprawdzi się jako żywopłot. Jeśli lubisz ciekawe zabarwienie roślin, wybierz odmiany o liściach w kolorze złotym.
- Prawie wszystkie części cisa są mocno trujące ze względu na obecność alkaloidu taksyny. Jadalne są jedynie osnówki tj. czerwone, mięsiste część owocu, osłaniająca częściowo nasiono. Odradzamy jednak jego zjadanie, ponieważ przypadkowe spożycie nasiona może już mieć nieprzyjemne konsekwencje.
- Owoce cisa, niewskazane dla ludzi, są chętnie zjadane przez ptaki. Posadź owocujące cisy, jeśli lubisz zimowe odwiedziny ptaków w swoim ogrodzie.
Najpopularniejsze odmiany cisa
- Cis pospolity - gatunek rosnący także dziko w Polsce
- Cis pospolity ‘Robusta Fastigiata’ - popularna kolumnowa, żywopłotowa odmiana cisa
- Cis pospolity ‘Elegantissima’ to stara odmiana o złotych igłach i rozłożystym pokroju
- Cis pośredni ‘Hicksii’ - żeńska, owocująca odmiana o pokroju kolumnowym
Wymagania cisa
- Cis należy do roślin o wyjątkowo niskich wymaganiach siedliskowych. Jest w pełni odporny na mróz, może rosnąć zarówno w słońcu, jak i w cieniu. Toleruje szeroki zakres pH.
- Preferuje gleby próchniczne i przepuszczalne, ale znosi także gorsze warunki. Dobrze rośnie w całej Polsce, więc możesz go wybrać niezależnie od tego, w której części kraju mieszkasz.
- Młode rośliny mogą wymagać podlewania, zwłaszcza w czasie suszy i upałów. Starsze podlewania wymagają sporadycznie.
- Cis bardzo rzadko jest atakowany przez choroby i szkodniki, praktycznie nie musisz stosować zabiegów ochrony.
Gdzie posadzić cis?
Cis jest rośliną ozdobną o dużej uniwersalności zastosowania. Możesz posadzić go jako soliter, w grupie lub w kompozycji. Jeśli posadzisz je w formie żywopłotu, uzyskasz całoroczną, bardzo wdzięczną i niewymagającą ozdobę ogrodu.
Ze względu na toksyczność cisa, nie zalecamy sadzenia go przy szkołach, przedszkolach i placach zabaw. Uważaj zwłaszcza na krzewy żeńskie, owocujące, ponieważ czerwone, błyszczące owoce wyglądają apetycznie i mogą skłaniać dzieci do skosztowania.
Czym wyróżniają się nasze sadzonki?
Cisy produkowane w naszej szkółce wyróżnia najwyższa jakość i pełna zdrowotność. Rozmnażamy je z zachowaniem najwyższych standardów jakości. Rośliny, które trafią w Twoje ręce, są w doskonałej kondycji i łatwo zaaklimatyzują się w Twoim ogrodzie.
